Η πρόκληση του Σκορπιού: θυμός, δύναμη και μετάλλαξη

“Τα ακίνητα ύδατα ταξιδεύουν βαθιά”. Ανάμεσα στα δώδεκα ζώδια, μερικά θεωρούνται πιο επιθυμητά από τα υπόλοιπα, και πολύ συχνά οι Σκορπιοί συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο όγκο των πιο αρνητικών συνδυασμών.

Ένας πολύ πιθανός λόγος είναι ότι πολλές από τις πραγματικότητες στην σφαίρα επιρροής του Σκορπιού, σχετίζονται με τις ενδόμυχες, ισχυρές ψυχικές ενέργειες- τόσο που πράγματι η καταστροφικότητά τους είναι ισοδύναμη με την πλέον δημιουργική τους έκφραση. Με άλλα λόγια, πολύ συχνά, η ίδια ένταση που λυτρώνει τον Σκορπιό, μπορεί και να τον διαλύσει

Η αστρολογία του 20ου αιώνα έχει βοηθήσει στην αναθεώρηση της στάση μας απέναντι στα ζώδια και τις αντιπροσωπευτικές ενέργειές τους. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη η θεώρηση αυτών των ενεργειών με τους όρους των πολικοτήτων που υπάρχουν όχι μόνο μέσα στην ψυχική μας υπόσταση, αλλά ως καθολικές αρχές που λειτουργούν πάντα και με όλους τους τρόπους εκδήλωσης. Κάθε ζώδιο έχει τις θετικές και αρνητικές πτυχές του, που εξαρτώνται όλες από το βαθμό της επίγνωσης και της ενσυνείδητης έκφρασης αυτών των ενεργειών από τον καθένα μας. Η ασυνείδητη έκφραση αφήνει χώρο να εκδηλωθούν οι εντονότερες αρνητικές συνέπειες. Εφόσον αποδεχόμαστε ότι η ατομική ψυχή περιέχει όλα τα ζώδια και τις αντίστοιχες πολικότητές τους, αντιλαμβανόμαστε αμέσως ότι, ανεξάρτητα εάν έχουμε έναν πλανήτη που ολοφάνερα «αφήνει το στίγμα του» επάνω μας, ο καθένας μας φέρει εντός του την ενέργεια του Σκορπιού. Δηλαδή, όλοι πρέπει να συμβιβαστούμε με τις προκλήσεις που ενυπάρχουν στον Σκορπιό, ιδιαίτερα δε με όσες εκφράζονται μέσω του θυμού και της σκιάς του, της μνησικακίας (ή της πικρίας).

Ο Σκορπιός μέσα στο σύστημα Chakra

Ένας τρόπος για την ευρύτερη κατανόηση των ποικίλων εκφράσεων του Σκορπιού είναι η εξέταση της εσωτερικής του φύσης, όπως προτείνεται από την , επηρεασμένη από την yoga, φιλοσοφία των chakras. (Λεπτομερέστερη εισαγωγή σε αυτό το θέμα παρουσιάστηκε στο άρθρο του Ray Grasse:“Αστρολογία και Chakras: Για μια Ιερή Ψυχολογία του Ωροσκοπίου” TMA, Απρίλιος 1996.) Τα chakras συνήθως περιγράφονται ως ιεραρχημένα αρχέτυπα των ψυχο-διανοητικών δυνάμεων, που κυμαίνονται από τις πιο γήινες ανησυχίες του ριζικού chakra στη βάση της σπονδυλικής στήλης μέχρι τα πιο διανοητικά ενδιαφέροντα των ενεργειακών κέντρων μέσα στο κεφάλι . Ένα πολύ σημαντικό κλειδί για την κατανόηση των chakras είναι η αντίληψη της βαθιάς σημασίας ότι κάθε chakra έχει τρεις διαφορετικούς τρόπους έκφρασης: στη μια πλευρά, την αρσενική (εξωτερίκευση ) και στην άλλη πλευρά, τη θηλυκή (εσωτερικότητα) και μέσα στο κέντρο κάθε chakra, το ουδέτερο (ισορροπία). O ουδέτερος τρόπος υποδεικνύεται από τον πλανήτη στο κέντρο, ενώ η αρσενική και θηλυκή πλευρά υποδεικνύονται αντίστοιχα από τα ζώδια σε κάθε πλευρά κάθε κεντρικού καναλιού.

Το τρίτο chakra μέσα σε αυτήν την συμβολική κλίμακα καλείται, στα σανσκριτικά, Manipura, και σχετίζεται με το στοιχείο της φωτιάς και τον πλανήτη Άρη. Ο αγώνας της θέλησης, η ορμή και η δύναμη βιώνονται πιο έντονα σε αυτό το επίπεδο. Αυτό το chakra αντιπροσωπεύει το επίπεδο του “εσωτερικού πολεμιστή”, ο οποίος πρέπει να εξισορροπήσει τις πύρινες ενέργειες για να βιώσει την αληθινή εμπειρία της πνευματικής κυριαρχίας των ψυχικών δυνάμεων. Επίσης το επίπεδο αυτό σχετίζεται με την ανάπτυξη της συνειδητοποίησης του «Εγώ» και αποτελεί το σημείο αποσαφήνισης των προσωπικών ορίων μας και της σφυρηλάτησης του καθορισμού του «Εγώ» απέναντι στον «Άλλο» . (Σημειώστε ότι μέσα στους οίκους του ωροσκοπίου, είναι ο οίκος του Άρη, ο Ωροσκόπος, που συνδέεται στενά με τον αυτοκαθορισμό μας ). Αυτό το chakra έχει επίσης και την αμυντική πλευρά του γιατί η αφύπνιση της αίσθησης του «Εγώ» φέρνει τον φόβο του «Άλλου» – και συνεπώς . την αντίληψη ότι το «Εγώ» μπορεί να καταστραφεί. Με τον «Έρωτα» έρχεται ο «Θάνατος»: με τη ζωή έρχεται η συνειδητοποίηση του θανάτου. Η ενέργεια του Άρη είναι επομένως κρίσιμη για την αφύπνιση της επίγνωσης και την ενεργοποίηση της αυτοπροστασίας μας μέσα από την επιβεβαίωση, δηλ. υψώνοντας τείχη ή βάζοντας όρια . Μπορεί επίσης να περιλαμβάνει και την υπερβολική επιθετικότητα που συνδέεται με την νοσηρή κτητικότητα.

Η θηλυκή φωτιά/η αρσενική φωτιά

Έτσι, το βαθύτερο νόημα μεταξύ Σκορπιού και Κριού, συνδέεται στενά με την ψυχολογική μορφή του τρίτου chakra και τις πύρινες ενέργειες της αφύπνισης της αυτοσυνείδησης που συνοδεύουν αυτό το επίπεδο. Από τη μια πλευρά αυτού του chakra είναι ο Κριός, η εκδήλωση της ενέργειας του Άρη που αντιπροσωπεύεται από την επιβεβαίωση, την επιθετικότητα, και την δύναμη του ενστίκτου, καθώς επίσης και από έναν πιο εκρηκτικό, άμεσο θυμό. Πρόκειται για μια ορατή ενέργεια που προβάλλεται προς τα έξω με έναν τρόπο που θα μπορούσε να συμβολίζεται από μια λόγχη ή ένα ξίφος.

Στην άλλη πλευρά του ίδιου chakra είναι ο Σκορπιός, που αντιπροσωπεύει μια εσωτερική έκφραση της ενέργειας του Άρη. Εκτιμώντας, ότι η πλευρά του Άρη αφορά την κατεύθυνση μιας εξωστρεφούς δύναμης, η πλευρά Σκορπιού αντανακλά μια πιο καταπιεσμένη και ενδοστρεφή ενεργειακή δέσμη που μπορούμε να τη φανταστούμε σαν την σπειροειδή δύναμη μιας δίνης, ή μια δίνη που στρέφει το ενεργειακό δυναμικό στο εσωτερικό της. Για μερικούς εσωτεριστές, ο λεπτός διαχωρισμός στον τρόπο με τον οποίο εκφράζουν την αρειανή ενέργεια ο Κριός και ο Σκορπιός, συμβολίζεται κατάλληλα από τα αρσενικά και θηλυκά γεννητικά όργανα: τα αρσενικά γεννητικά όργανα είναι εξωτερικά ενώ τα θηλυκά είναι στρέφονται προς το εσωτερικό. Για αυτόν τον λόγο, ο Σκορπιός μπορεί να θεωρηθεί ως “ο θηλυκός Άρης” σε αντίθεση με τον “πιο αρσενικό Άρη” που συμβολίζεται από τον Κριό.

Ανάμεσα στα δύο ζώδια, η δύναμη του Σκορπιού είναι τουλάχιστον ίση με αυτή που εξωτερικεύει ο Κριός, αλλά όταν καταπιέζεται μπορεί να γίνει ισχυρότερη. Αρκεί μόνο να σκεφτεί κανείς πόσο αυξάνει η πίεση τη δύναμη ενός μεταλλικού ελατηρίου για να αντιληφθεί την ισχυρή δύναμη που προκύπτει από τη συμπίεση. Όντως, το κουλουριασμένο σύμβολο με το οποίο, οι αστρολόγοι, απεικονίζουν τον Σκορπιό, μας θυμίζει κάτι από τη διαδικασία συμπίεσης του ελατηρίου. Και είναι αυτή η ίδια πλευρά του Σκορπιού, η καταπιεσμένη εσωτερική δύναμη του Άρη, που τον καθιστά τόσο δυναμικό και , για πολλούς ενδεχομένως, τόσο προβληματικό ζώδιο.

Στην πιο εποικοδομητική μορφή του, ο Σκορπιός είναι πειθαρχημένος και έχει την νοοτροπία να εξερευνά με μοναδικό τρόπο τις εσωτερικές πτυχές και να διαχειρίζεται το εσωτερικό σθένος που αντιλαμβάνεται τόσο καλά.. Από την άποψη του Εσωτερισμού, ο Σκορπιός είναι το ζωδιακό αρχέτυπο που συνδέεται με την μαγική βούληση (ειδικά όταν στο ωροσκόπιο ο Σκορπιός συνοδεύεται από τον Λέοντα). Είναι η ενέργεια του μυστικισμού, του αποκρυφισμού και της μαγείας. Τα άτομα με έντονο το στοιχείο του Σκορπιού έχουν απίστευτα ισχυρή θέληση και μπορούν να κινήσουν ακόμα και βουνά αν προσηλώσουν τη σκέψη τους – ή για την ακρίβεια τα συναισθήματά τους– σ’ αυτό το στόχο. Σε μερικά πολύ παλιά κείμενα αστρολογίας μπορεί να βρει κανείς τη φαινομενικά περίεργη αντίληψη, ότι ανάμεσα στα αρχαία σύμβολα που σχετίστηκαν με τον Σκορπιό ήταν και η καμήλα. Τούτο οφείλεται στην ικανότητά της να ταξιδεύει στις ερήμους (η έρημος της ζωής) συντηρούμενη για μεγάλα χρονικά διαστήματα αποκλειστικά από το νερό που αποθηκεύει στο σώμα της – μια εύγλωττη απεικόνιση της αρχής του “σταθερού ύδατος” και της μεγάλης αντοχής και των ψυχικών δυνάμεων που συνοδεύουν την ικανότητα του Σκορπιού να διατηρεί εντός του την συναισθηματική του ενέργεια.

Η ικανότητα του Σκορπιού να διεισδύει κάτω από τα φαινόμενα είναι το στοιχείο που του δίνει το ταλέντο του ντετέκτιβ, που ανιχνεύει κάθε μυστήριο, ξεκλειδώνει κάθε αλήθεια. Χωρίς να αφήνει τίποτα στη θέση του, η εξερευνητική ματιά του Σκορπιού, μπορεί να διαπεράσει τον πυρήνα οποιουδήποτε θέματος και να διαλευκάνει το απόκρυφο – είτε πρόκειται για μεταφυσικό αίνιγμα, για θαμμένο αρχαιολογικό θησαυρό ή για τα «άπλυτα» ενός πολιτικού προσώπου!

Ωστόσο, η καταστροφικότερη μορφή του είναι αυτή καθεαυτή η συμπιεσμένη ενέργεια του Αρη, που μπορεί να στραφεί εναντίον του εαυτού της με τον πιο καταλυτικό τρόπο. Συνεπώς, έχουμε το σύμβολο του Σκορπιού που τσιμπάει με την ουρά του το ίδιο του το σώμα, καθιστώντας τον το μοναδικό ζωόμορφο ζώδιο που μπορεί πραγματικά να σκοτώσει τον εαυτό του. Εδώ, η δύναμη του Άρη αυτοκαταστρέφεται, δηλητηριάζεται , και χτυπά με τόση δύναμη τις πληγές του ώστε δεν θεραπεύονται ποτέ. (1) Δεν πρόκειται για απλό θυμό που γίνεται προβληματικός εξαιτίας της Σκορπίστικης εξέλιξης: οποιοδήποτε συναίσθημα ή σκέψη, όταν πιέζεται ή καταστέλλεται, είναι δεδομένο ότι αυξάνει τη δύναμη του υποσυνείδητου που αργά ή γρήγορα θα προκαλέσει την έκρηξη του συνειδητού. Όσοι εξ ημών έχουν παίξει το παιγνίδι κατά το οποίο προσπαθούν να μην σκεφτούν τίποτα –είτε πρόκειται για έναν άσπρο ελέφαντα, πίθηκο, ή οποιαδήποτε άλλη ανοησία- ξέρουν πάρα πολύ καλά τη δύναμη της καταστολής και της καταπίεσης. Το απλό γεγονός της εσωτερικής κατακράτησης, για μεγάλο διάστημα – ενός παιδικού τραύματος, μιας σεξουαλικής πράξης ή οποιουδήποτε βιώματος, προσεκτικά συγκαλυμμένων – μπορεί να επιβαρύνει με επώδυνο τρόπο τη πνευματική ή τη φυσική υγεία κάποιου ατόμου. Όπως ένα γνωστό ρητό αναφέρει: “Είστε τόσο υγιείς όσο τα μυστικά που κρατάτε”.

Αυτό είναι το σκοινί πάνω στο οποίο ακροβατεί ο Σκορπιός προσπαθώντας να ισορροπήσει: εάν κάποιος λειτουργεί με υγιή τρόπο μέσα σ’ αυτό το ισχυρό ενεργειακό πεδίο, οι ενέργειες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη της προσωπικής εξέλιξης και αναγέννησης, ή να αναπτύξουν αξιόλογες θεραπευτικές δυνάμεις. Αντιθέτως, εάν κάποιος είναι ανίκανος να τις χρησιμοποιήσει θετικά και με υγιή τρόπο, μπορούν να γίνουν εξαιρετικά καταστροφικές, όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για όλους όσους τον περιβάλλουν. Ο Σκορπιός και η εμπεριεχόμενη σ’ αυτόν ενέργεια αν διαστρεβλωθούν μπορούν να συμπεριφερθούν όπως ο σκορπιός, αν όμως αφοσιωθούν στην πνευματικότητα, αυτές οι εν δυνάμει θανατηφόρες ενέργειες μπορούν να γίνουν το σύμβολο της αυτενέργειας και της σωστής εκδήλωσης αυτής της σπουδαίας δύναμης.

Δυσαρέσκεια – το δηλητηριώδες τσίμπημα του σκορπιού

Στην πιο ατίθαση μορφή τους, ο Κριός και ο Σκορπιός συνδέονται με την εμπειρία του θυμού, αλλά με ακριβώς αντίθετο τρόπο. Πάρτε για παράδειγμα το σεξ. Ενώ ο εξωστρεφής Κριός επιτίθεται, όπως ο πολιορκητικός κριός, για να κατακτήσει το αντικείμενο του πόθου του, η προσέγγιση του Σκορπιού είναι πιο θηλυκή και εσωστρεφής, προσελκύοντας τον άλλο με τη σαγήνη του σαν να ήταν (όπως ένας φίλος μου Σκορπιός το έθεσε με φαντασία) «μηχανή έλξης». Αυτό μας θυμίζει την παλιά ρομαντική ρήση: “Αυτός την κυνήγησε και την κυνήγησε τόσο – έως ότου εκείνη τον έπιασε τελικά!”. Στην περίπτωσή μας το «αυτός» αναφέρεται στον ωθούμενο από την επιθετικότητα Κριό, ενώ το «εκείνη» συγγενεύει με τον σαγηνευτικό Σκορπιό, παρασέρνοντας τον άλλο στα βήματά της.

Επίσης, από όλα τα συναισθήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος, ο αγώνας με τον θυμό είναι εκείνο που χαρακτηρίζει συχνότερα τις άπειρα επαναλαμβανόμενες προκλήσεις της ζωής ενός Σκορπιού. Ένας τρόπος καλύτερης κατανόησης αυτού του προβλήματος είναι η εξέταση της ιδέας ότι κάθε ζώδιο έχει τους δικούς του εθισμούς ή «το αγαπημένο του διεγερτικό», και ότι η πνευματική εξέλιξη έχει μεγάλη σχέση με τον έλεγχο, τη μετάλλαξη, ή την ολοκληρωτική ρήξη των συγκεκριμένων τρόπων συμπεριφοράς (εθισμοί ή εξαναγκασμοί) και την εκμάθηση της υποταγής των ενεργειών του συγκεκριμένου ζωδίου. Για παράδειγμα, στους γενέθλιους χάρτες με έντονο το στοιχείο των Διδύμων, ο “εθισμός” αφορά συνήθως στις ιδέες, ή την παρορμητική επικοινωνία, στους Ταύρους την υλική ασφάλεια, στον Αιγόκερω, το status ή τα υπερ-επιτεύγματα, και ούτω καθεξής καθώς, περνώντας από κάθε ζώδιο, βρίσκουμε διαρκώς παραδείγματα γι’ αυτό το μοντέλο.

Υποστηρίζεται ότι το αγαπημένο διεγερτικό του Σκορπιού είναι η μνησικακία, η πιο καταστροφική όψη του καταπιεσμένου θυμού. Αυτή η μνησικακία αυτοτροφοδοτείται σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που οι ναρκομανείς κατευνάζουν την εξάρτησή τους. Όλοι γνωρίζουμε άτομα που επανειλημμένα θέτουν τον εαυτό τους σε καταστάσεις με τις οποίες θυμώνουν π.χ. δουλειά ή ερωτικές σχέσεις , λόγω της διεστραμμένης (παράλογης και πιθανώς ασυνείδητης ) «απόλαυσης» που αναδύεται από την μνησικακία που οι ίδιοι προκάλεσαν προκειμένου να ικανοποιηθούν. Ενώ κάποιος μπορεί να υποστηρίξει πως ο θυμός έχει και την εποικοδομητική του πλευρά, εν τούτοις η μνησικακία είναι πιο επιζήμια επειδή κρύβει περισσότερο δόλο : χρειάζεται ιδιαίτερα μεγάλη πίεση για να αιτιολογήσει κάποιος την «καλή» πλευρά της μνησικακίας. Ο Άγγλος ποιητής William Blake στο ποίημά του, «Ένα Δηλητηριώδες Δέντρο» εξέφρασε ένα μέρος αυτού του προβλήματος: (2)

Το βέβαιο είναι πως δεν υποκύπτουν όλοι οι Σκορπιοί σε αυτήν την συμπεριφορά, όχι περισσότερο από ότι όλοι οι Δίδυμοι κουτσομπολεύουν και οι Κριοί μπλέκονται σε καβγάδες! Επίσης, τέτοια ακραία παραδείγματα μερικές φορές χρησιμεύουν για να μας υπενθυμίζουν τις πονηρές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όσοι ενθαρρύνουν αυτές τις ενέργειες. Στην πραγματικότητα, επειδή ο καθένας μας εμπερικλείει όλα τα ζώδια και τους πλανήτες, υπόκειται στις προκλήσεις – και τις δυνάμεις – του Σκορπιού. Ανάλογα με τον τομέα του χάρτη ή της ψυχής μας πού εντοπίζεται η ενέργεια του Σκορπιού όλοι θα αντιμετωπίσουμε, με διαφορετικό βαθμό έντασης ή ακρότητας αυτό το ζήτημα, που ομοίως εξαρτάται από τις θετικές ή αρνητικές όψεις του Αρη και του Πλούτωνα και από το αν είναι αδύναμες ή τονισμένες οι θέσεις του ζωδίου και του οίκου μας. (Δείτε το άρθρο του Jeff Jawer για λεπτομερέστερη ανάλυση του Άρη, του Πλούτωνα, και του Σκορπιού στο ατομικό ωροσκόπιο).

Στην προκείμενη περίπτωση που αφορά έναν από τους συντάκτες αυτού του άρθρου, η ακμή του 12ου οίκου είναι στον Σκορπιό, χωρίς άλλους πλανήτες σ’ αυτό το ζώδιο. Κατά την συγγραφή αυτού του άρθρου ο συντάκτης διαπίστωσε ότι ο διελαύνων Πλούτωνας τετραγώνιζε ένα στέλιουμ προσωπικών πλανητών που τον έφερε αντιμέτωπο με έναν βαθιά θαμμένο θυμό και αισθήματα μνησικακίας που ο ίδιος πίστευε πως είχαν λυθεί προ πολλού ή δεν υπήρχαν καν. Ο συγχρονισμός ήταν τουλάχιστον προφανής αν όχι επιτυχημένος και έτσι ο συγγραφέας αποφάσισε οριστικά να συνεργαστεί με τον Σκορπιό κάτω από μια νέα (και πιο συγκαταβατική) οπτική γωνία.

Μεταμορφώνοντας τον θυμό και την απέχθεια

Με ποιον τρόπο λοιπόν, μπορεί κάποιος να ανυψώσει αυτές τις ενέργειες στις υψηλότερες προοπτικές τους, και να μεταμορφωθεί από Σκορπιός σε αετό; Ίσως το πιο θεμελιώδες ψυχολογικό βήμα περιλαμβάνει την βαθύτερη κατανόηση της αληθινής ουσίας που κρύβεται πίσω από τις εκδηλώσεις άμυνας αυτής της ενέργειας. Στην πιο ανορθολογική έκφρασή τους και ο Κριός και ο Σκορπιός επικεντρώνονται στους ψυχολογικούς παράγοντες της ανασφάλειας και του φόβου. Ο καθένας μας φοβάται ή εχθρεύεται εκείνους που αφυπνίζουν τις δικές του ανασφάλειες. Όπως επισημάνθηκε, η αφύπνιση της αυτο-συνείδησης στο τρίτο chakra συνοδεύεται από την τρωτότητα και την άμυνα. Ο θυμός είναι μια φυσιολογική αντίδραση, όταν κάποιος υπερβεί τα όρια του. Αυτό όμως που συμβαίνει με τον συγκεκριμένο θυμό – τον τρόπο που εκφράζεται και τη συνολική διαδικασία του – είναι πως μας οδηγεί στην εξέταση τριών πιθανών τρόπων επεξεργασίας των επιζήμιων ενεργειακών δυνάμεων του Σκορπιού.

Η πρώτη μέθοδος είναι αυτή της συγχώρεσης. Εάν η Αχίλλειος Πτέρνα του Σκορπιού είναι η μνησικακία, τότε η συγχώρεση που επιτρέπει να κλείσουν τα τραύματα που κουβαλά η ψυχή κάποιου, ίσως να είναι το ηθικό δίδαγμα για το ζώδιο αυτό. Η συγχώρεση μπορεί να σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα, και για τους περισσότερους από εμάς μπορεί κάλλιστα να αντιπροσωπεύει μια απροσδιόριστη ιδέα που ενσταλάζει μέσα μας μέσω της θρησκείας ή οροθετείται αυστηρά από την οικογένειά μας ή την πολιτισμική μας κουλτούρα. Σε επίπεδο μυστικισμού, εντούτοις, η συγχώρεση περιγράφεται συχνά ως μια ισχυρή δύναμη που εξουδετερώνει τα αρνητικά ενεργειακά πεδία του συστήματος των chakras, κυριολεκτικά απομακρύνοντας τις παρασιτικές μορφές σκέψεις που επιβαρύνουν την άϋλη υπόστασή μας, όπως τα όστρακα της θάλασσας στα ύφαλα του πλοίου. Έχοντας αυτό υπόψη μας, είναι χρήσιμο να προσεγγίσουμε την έννοια της συγχώρεσης μέσα από διαφορετικούς τρόπους , αν και δεν είναι οι μόνοι που υπάρχουν.

Κατ’ αρχάς, η συγχώρεση μπορεί να περιορίσει τον θυμό μέσω της ενόρασης και του διαλογισμού που μας βοηθούν να ελαφρύνουμε από το βάρος που τον συνοδεύει και τον συντηρεί , πολύ περισσότερο από το γεγονός καθεαυτό. Στο“Αιγυπτιακό βιβλίο των νεκρών”, περιγράφεται η στιγμή που φθάνει η ψυχή στον Κάτω Κόσμο και πρέπει να αντιμετωπίσει την κρίση του Θωθ (Thoth), που αποφασίζει τον τελικό μεταθανάτιο προορισμό του νεκρού. Η απόφαση αυτή λαμβάνεται αφού ζυγιστούν στην ίδια ζυγαριά μαζί η καρδιά και ένα φτερό. Αν η καρδιά είναι “πάρα πολύ βαριά” η ψυχή δεν μπορεί να προχωρήσει: οτιδήποτε κι αν βαραίνει την καρδιά, αποτελεί εμπόδιο για την περαιτέρω εξέλιξη της ψυχής. Εάν η καρδιά είναι ελαφρύτερη από το φτερό, είναι μια καρδιά χωρίς αμαρτία και αντάξια της λύτρωσης. Από την άποψη των εμπειριών μας, όλοι μπορούμε να φέρουμε στη μνήμη μας άτομα που παρέμειναν μνησίκακα, πικρόχολα και εχθρικά σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Έτσι, κάποιος μπορεί να αφιερώσει χρόνο στην περισυλλογή για να προσφέρει συγχώρεση και συμπόνια σε κάθε ένα από αυτά τα πρόσωπα έως ότου αισθανθεί, μέσα από το συναισθηματικό δεσμό μαζί τους, να μειώνεται σταδιακά η ένταση του θυμού τους. (Μια ιδιαίτερα χρήσιμη άσκηση συγχώρεσης μπορεί να βρεθεί στο εξαιρετικό βιβλίο του Stephen Levine, Guided Meditations and Visualizations.) (3)

Ενδεχομένως, κάποιοι διαφωνούν ότι από μόνη της η συγχώρεση μπορεί οπωσδήποτε να ξεριζώσει την πηγή του θυμού και της πικρίας που βρίσκονται στα άδυτα της ψυχής μας. Οδηγούμαστε λοιπόν στη δεύτερη μέθοδο που αφορά τις σκοτεινές ενέργειες του Σκορπιού. Η προσέγγιση αυτή επικεντρώνεται στην αληθινή μεταμόρφωση που προκύπτει μόνο ως αποτέλεσμα μιας βαθύτερης εμπειρικής κατανόησης, ή του “ξεκλειδώματος” εκείνων των ανυπότακτων συναισθημάτων που έχουν εγκατασταθεί στις ρίζες των ενεργειών. Σκοπός είναι η διερεύνηση του συναισθηματικού προβλήματος κατά τρόπο ειλικρινή και ανοικτό, που εξετάζει την αληθινή πηγή των συναισθημάτων που ενυπάρχουν μέσα στις ψυχολογικές καταστάσεις. Δρώντας έτσι, αμβλύνουμε τις επίμονες ή εθιστικές ιδιότητές τους. Δεν πρόκειται για την ανάλυση του συγκεκριμένου συναισθήματος. Αντίθετα, κάποιος επιλέγει να δοκιμάσει ο ίδιος την συναισθηματική έκφραση του θυμού και της μνησικακίας που νιώθει το άλλο άτομο, παραμένοντας, ωστόσο, ο ίδιος απλά ένας συνειδητός μάρτυρας. Αν και αυτή η διαδικασία μπορεί να διεξαχθεί κάτω από την καθοδήγηση ενός πεπειραμένου θεραπευτή, μπορεί κάποιος να αναλάβει από μόνος του αυτή τη συναισθηματική διερεύνηση.

Ίσως η πιο δυναμική μέθοδος με την ίδια γραμμή πλεύσης να είναι η ευρύτατα διαδεδομένη τεχνική της «Συγκέντρωσης» πρωτοπόρος της οποίας είναι η Eugene Gendlin, και η οποία συγκεντρώνει σε μια απλή σταδιακή προσέγγιση το απόσταγμα από τις αποτελεσματικότερες κλασσικές θεραπευτικές μεθόδους. (Οσοι ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα γι αυτή την παράξενη θεραπευτική προσέγγιση το καλύτερο βιβλίο με αυτό το θέμα είναι η εργασία της Gendlin με τον εύλογο τίτλο «Focusing». (4)

Μια τρίτη προσέγγιση για τον έλεγχο του θυμού και της μνησικακίας του Σκορπιού είναι η «μεταστοιχείωση». Εδώ, η έμφαση δίνεται στην πρόσληψη των ουσιωδών ενεργειών από την εμπειρία του Σκορπιού και την διοχέτευσή τους σε εναλλακτικούς και εποικοδομητικούς τρόπους έκφρασης. Σε ένα πιο κοσμικό επίπεδο, π.χ. μερικοί αστρολόγοι θεωρούν χρήσιμο να ενθαρρύνουν τους πελάτες τους με έντονα στοιχεία Σκορπιού (σε γενέθλιο ή σε διέλευση) να βρίσκουν διεξόδους για τέτοιες ενέργειες σε κάποια κουραστική σωματική άσκηση έτσι ώστε να μην καταπιέζονται οι αρνητικές ενέργειες και δημιουργούν μεγαλύτερα προβλήματα. Μερικοί μυστικιστές χρησιμοποιούν τελετές ή ενορατικές καταστάσεις, προκειμένου να τις μετατρέψουν σε ένα υψηλότερο επίπεδο πνευματισμού και συνείδησης.

Μια περίπτωση μελέτης: Ένας γνωστός μου νεαρός Σκορπιός, περιέγραψε μια σύντομη εμπειρία διαφώτισης που είχε στη διάρκεια μιας περιόδου γεμάτης από έντονα συναισθήματα πικρίας και μνησικακίας. Ένα βράδυ, ενώ βρισκόταν ήδη από νωρίς ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, με τη σκέψη του διαβρωμένη από το κακόβουλο σχόλιο μιας φίλης του γι αυτόν, αποφάσισε τελικά να χρησιμοποιήσει μια δυνατή μέθοδο διαλογισμού που είχε διδαχτεί ένα χρόνο πριν μελετώντας Θιβετιανό Βουδισμό. Ουσιαστικά διοχέτευε τα έντονα συναισθήματα μέσω του διαλογισμού σε μια συγκεκριμένη «οργισμένη» θεά, προκειμένου να τα επαναπροσδιορίσει χωρίς να τα καταστείλει .
Λίγα λεπτά αργότερα, συνειδητοποίησε πως αντιλαμβανόταν την προφάνεια της έμφυτης ιερότητας και της φωτεινής ακτινοβολίας όλων των φαινομένων – ακόμα και των πιο άγριων συναισθημάτων που τον κατέπνιγαν.

Με άλλα λόγια, η ένταση από τα ενοχλητικά συναισθήματα του παρείχε η ίδια τα απαραίτητα καύσιμα για να αγγίξει την “ταχύτητα διαφυγής” σε μια υπερβατική προοπτική της κατάστασης του. Είναι περιττό να πούμε ότι οι τεχνικές αυτού του είδους πρέπει να διεξάγονται κάτω από την επίβλεψη ενός πεπειραμένου δασκάλου διαλογισμού (γιόγκι) και όχι από το ίδιο το άτομο.

Τελικά, ο πυρήνας κάθε προσπάθειας εναρμόνισης του ενεργειακού δυναμικού του Σκορπιού βρίσκεται στην ευεργετική αποδοχή της συναισθηματικής φύσης ενός ατόμου. Από την προοπτική της θεραπείας, η συγχώρεση αφορά την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μας. Δεν μπορούμε να ενσωματώσουμε αυτό που βρίσκεται στο ασυνείδητο. Επιπλέον, όταν υπάρχει πόλωση, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να κρατήσουμε στην συνείδησή μας και τα θετικά και τα αρνητικά μέχρι να ανακαλύψουμε εκείνο με το οποίο πραγματικά πρέπει να ενωθούμε για να θεραπευτούμε, για να ωριμάσουμε ως προσωπικότητες. Όταν μπορέσουμε να έχουμε ενσυνείδητη επίγνωση όσων είναι κρυφά, αθέατα ή διαστρεβλώνονται από το θυμό, τότε ερχόμαστε σε επαφή με την ουσία των αυθεντικών συναισθημάτων του φόβου μας, των τραυμάτων και των τρωτών μας σημείων, που προηγουμένως δεν αναγνωρίζαμε. Μέσα από αυτή την αναγνώριση – μαρτυρία – αναδύεται η δυνατότητα της απελευθέρωσης των συναισθημάτων εκείνων που μεταμορφώνουν το θυμό και την μνησικακία

Ο διαφωτισμός και η αυτο-εξέλιξη που έρχονται στην επιφάνεια, όταν κάποιος επιδιώκει την αποδοχή του εαυτού του παρά την απόρριψή του, είναι μερικά από τα ουσιωδέστερα και προφανή δώρα του Σκορπιού. Όταν απορρίπτουμε τον άλλον στην πραγματικότητα απορρίπτουμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Οι καρποί του Σκορπιού ωριμάζουν μέσα από τις βαθύτερες πηγές της ανθρώπινης ψυχής. Το είδος της τροφής με την οποία τρέφουμε αυτούς τους καρπούς, είτε πρόκειται για ανέκφραστη πικρία και κρυφή μνησικακία είτε για καθαρή ειλικρίνεια και συμπόνια, για μας και τους άλλους, καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την πρόκληση του Σκορπιού ώστε να μην υποκύψουμε στους καρπούς του Δηλητηριώδους Δέντρου.

Αναφορές και σημειώσεις

1. Περιστασιακά βλέπει κανείς τις περιπτώσεις όπου αυτό το «χτύπημα της ουράς» του Σκορπιού βυθίζει το άτομο τόσο πολύ, προκαλώντας την ανάδυση του ακριβώς αντίθετου από αυτό, που καλείται «το σύνδρομο του Φοίνικα». Εδώ, το άτομο φτάνει μέχρι την κατώτατη βαθμίδα, μόνο και μόνο για να ξαναγεννηθεί από τις στάχτες του ολοκληρωτικά μεταμορφωμένο, με έναν τρόπο που τα άλλα ζώδια μπορεί να μην βιώσουν εξ αιτίας της ομαλότερης ιδιοσυγκρασίας τους. Παρά την αναγνωρισμένη αποτελεσματικότητά του, οι περισσότεροι από εμάς αναμφισβήτητα θα επέλεγαν τις πιο συνετές και εξελικτικές μεθόδους προσωπικής εξέλιξης.
2. William Blake, Blake: Complete Writings, επιμέλεια Geoffrey Keynes, London, England: Oxford University Press, 1966, 1969, σελ. 218.
3. Stephen Levine, Guided Meditations, Explorations and Healings, Anchor Pub., 1991 (ISBN 0385417373).
4. Eugene T. Gendlin, Focusing, New York: Bantam Books Inc., 1981. Δείτε επίσης το πιο πρόσφατο βιβλίο της συγγραφέως πάνω στο ίδιο θέμα (πιθανώς διορθωμένη έκδοση): Focusing-Oriented Psychotherapy: A Manual of the Experiential, New York: Guilford Publications, 1996