Το αιώνιο τρίγωνο (2)

Το κλειδί για ένδειξη Οιδιπόδειου – Η Αφροδίτη ως γονικός δείκτης
Ο γενέθλιος χάρτης μπορεί να μας φανερώσει πολλά για την εικόνα που έχουμε για τους γονείς μας, και τι εμπειρίες έχουμε αποκομίσει μέσω αυτών.

Όταν εξετάζουμε ένα χάρτη, μπορεί βρούμε κάποιες ενδείξεις σχετικά με το Οιδιπόδειο. Οι γονικοί δείκτες είναι συνήθως πολύ εμφανείς: τόσο που περικλείουν τις συναισθηματικές και σεξουαλικές μας ανάγκες καθώς και την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας ως άνδρας ή γυναίκα. Η παρουσία πλανητών στο 10ο και στον 4ο οίκο δηλώνει ότι ο γονιός μεταφέρει ή εκπροσωπεί κάτι μυθικό και αρχετυπικό.

Η μη ύπαρξη πλανητών στους γονικούς οίκους δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν συγκρούσεις με τους γονείς ή ότι δεν προβάλλουμε πάνω τους κάποια υποκειμενική εικόνα. Απλά μας είναι πιο εύκολο να αντιλαμβανόμαστε το γονιό σαν ένα άλλο πρόσωπο, έναν άλλο άνθρωπο, με όσα ελαττώματα κι αν έχει. Όταν έχουμε πλανήτες στους οίκους αυτούς, οι θεοί που συμβολίζονται φαίνεται να έχουν την όψη του γονιού μας, να φορούν τα ρούχα του.

Ένα κομμάτι της δικής μας μοίρας, του δικού μας εσωτερικού ταξιδιού, έρχεται να μας συναντήσει στα πρώτα χρόνια της ζωής μας, έχοντας τη μορφή της μητέρας ή του πατέρα όπως αυτή περνάει από γενιά σε γενιά. Είτε το θεωρούμε «καλό» είτε «κακό», είναι σίγουρα κάτι πολύ ισχυρό, εντυπωσιακό και καταναγκαστικό γύρω από τη σχέση μας με τους γονείς και απαιτεί ένα μεγάλο βαθμό συνειδητοποίησης και μεγάλη προσπάθεια από μέρους μας για να το αποδεχθούμε.

Η παρουσία πλανητών στους γονικούς οίκους είναι συχνά συνδεδεμένη με την επανάληψη των τριγώνων στην ενήλικη ζωή μας. Συχνότερα βλέπουμε την Αφροδίτη στο 10ο ή στον 4ο. Η Αφροδίτη περιγράφει την αντίληψή μας για το όμορφο και γι’ αυτό που έχει αξία, και κατά συνέπεια, αυτό που αγαπάμε, και στον εαυτό μας και στους άλλους.

Αν ένας γονιός συμβολίζεται με την Αφροδίτη στο γενέθλιο χάρτη, τότε ο γονιός αυτός θα αποτελεί το σύμβολο αυτού που θεωρούμε το πιο όμορφο, το πιο πολύτιμο, το πιο αξιόλογο. Αυτό από μόνο του δεν είναι αρνητικό. Μπορεί όμως να σημαίνει ότι προβάλλουμε στο γονιό τη δική μας ομορφιά και αξία, και τότε πολλά εξαρτώνται από το πώς ο συγκεκριμένος γονιός θα χειριστεί αυτήν την προβολή.

Βλέπουμε αξιαγάπητα, αξιόλογα χαρίσματα στο γονιό και ερωτευόμαστε το γονιό γιατί είμαστε ερωτευμένοι με αυτά τα χαρίσματα. Ευτυχώς, όσο μεγαλώνουμε και ωριμάζουμε, τα στοιχεία αυτά τελικά επιστρέφουν πίσω σε μας, και αναγνωρίζουμε ότι ανήκουν και σε μας αλλά και στη μητέρα ή τον πατέρα.

Η διαδικασία αυτή βοηθάει στο να δημιουργήσουμε δεσμούς αγάπης μεταξύ γονιού και παιδιού που έχουν διάρκεια – μια αμοιβαία εκτίμηση μεταξύ τους για τα χαρίσματα που μοιράζονται. Δεν είναι όμως όλοι οι γονείς απελευθερωμένοι από τα προβλήματα με τα παιδιά τους. Αν ένας γονιός είναι τόσο διψασμένος για αγάπη και θαυμασμό, θα προσπαθήσει ασυνείδητα να διατηρήσει αυτήν την προβολή και να παραμείνει για πάντα η Αφροδίτη στα μάτια του παιδιού του.

Η Αφροδίτη δεν φημίζεται στο μύθο για τη συναισθηματική της γενναιοδωρία. Είναι μια ματαιόδοξη θεά που εμπλέκεται διαρκώς σε ερωτικά τρίγωνα. Αν αφήσουμε την εικόνα της Αφροδίτης να προβάλλεται μόνο στο γονιό, δεν θα την αναγνωρίσουμε ποτέ ως δική μας.

Έτσι θα συνεχίσουμε να αναζητούμε υποκατάστατα γονιών για να φορτώσουμε πάνω τους την εικόνα του αξιόλογου και του επιθυμητού, και θα συνεχίσουμε να βρίσκουμε Αφροδισιακά ερωτικά αντικείμενα που να δείχνουν ότι αξίζουν πολύ περισσότερο από μας τους ίδιους. Ή μπορεί να αποπειραθούμε να επαναδιεκδικήσουμε την Αφροδίτη μας παίζοντας το ρόλο της, αλλάζοντας τους εραστές τον έναν μετά τον άλλον σε μια προσπάθεια να πείσουμε τον εαυτό μας ότι κάτι αξίζουμε τελικά. Όπου υπάρχει η Αφροδίτη, υπάρχει κι ο έρωτας.

Ο ανταγωνισμός είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές ιδιότητες της Αφροδίτης που βρίσκεται στον οίκο που συμβολίζει το γονιό του ίδιου φύλου. Μπορεί να φτάσουμε σε σημείο να νιώθουμε τον περισσότερο καιρό σαν τη Χιονάτη του παραμυθιού. Με την Αφροδίτη στο 10ο σε γυναικείο ωροσκόπιο, μπορεί να υπάρξει έντονος και οδυνηρός ανταγωνισμός μεταξύ μητέρας και κόρης.

Από την άποψη της κόρης, η μητέρα μπορεί να μοιάζει πολύ ζηλιάρα, παρόλο που η ζήλεια αυτή ίσως εκφράζεται συγκεκαλυμμένα, με τη μορφή αδιάκοπης κριτικής ή λεπτής υπονόμευσης της θηλυκής αυτοπεποίθησης της κόρης. Δυστυχώς, η ζηλόφθων ή ανταγωνιστική μητέρα είναι συχνά μια αντικειμενική πραγματικότητα. Αλλά με την Αφροδίτη στο δικό μας 10ο οίκο θα πρέπει αργά ή γρήγορα να παραδεχτούμε και τη δική μας ζήλεια.

Αν η Αφροδίτη είναι δείκτης του γονιού του ίδιου φύλου, τότε τα Αφροδισιακά γνωρίσματα μοιράζονται εξίσου μεταξύ γονιού και παιδιού. Η αρχετυπική θεά του έρωτα, αυτή που πρέπει να είναι η πιο δίκαια και πιο αξιαγάπητη από όλους, είναι η εικόνα που περνάει από γενιά σε γενιά στην οικογένεια. Η εικόνα αυτή πρέπει να βρει έκφραση σε ατομικό επίπεδο και όχι να υποβιβάζεται σε διαμάχες του τύπου ποιος θα κερδίσει το ερωτικό αντικείμενο.

Στην περίπτωση αυτή το ερωτικό αντικείμενο δεν έχει τόση σημασία όσο έχει η νίκη επί του αντιπάλου. Ο ανταγωνισμός και ο φθόνος έχουν πολλά κοινά σημεία, και όταν η Αφροδίτη αποτελεί δείκτη του γονιού του ίδιου φύλου, τότε μπορεί να βλέπουμε όμορφα, αξιοζήλευτα χαρίσματα στο γονιό αυτό και να ευχόμαστε να τα είχαμε εμείς. Έτσι αρχίζουμε να ανταγωνιζόμαστε για να αποδείξουμε ότι είμαστε κι εμείς η Αφροδίτη – και μάλιστα μια μεγαλύτερη, καλύτερη και ομορφότερη Αφροδίτη.

Και οι γονείς μπορεί να νιώσουν μια αίσθηση σεξουαλικής απειλής όταν έρθουν αντιμέτωποι με τη σεξουαλική ωριμότητα του παιδιού τους όσο αυτό μεγαλώνει. Αυτή η αίσθηση της απειλής μπορεί να βασιστεί στην οξυμένη σεξουαλική συνειδητοποίηση. Όταν η Αφροδίτη είναι δείκτης γονιού, μπορεί να μη γίνει αντιληπτή από το γονιό αλλά να εκδηλώνεται ταυτόχρονα σε γονιό και παιδί.

Το να παραδεχόμαστε ότι γονείς και παιδιά μπορούν να μοιράζονται ερωτικά συναισθήματα δεν αποτελεί δικαιολογία για την παιδική σεξουαλική κακοποίηση. Ούτε υπονοεί κάποια «ανώμαλη» σχέση. Τα παιδιά όμως μπορούν να γίνουν πολύ σαγηνευτικά, με το δικό τους παιδιάστικο τρόπο. Έχουν το δικό τους τρόπο να «τεστάρουν» τη σεξουαλικότητά τους. Δεν επιθυμούν ούτε προσδοκούν την ανταπόκριση των ενηλίκων σ’ αυτό, απλά έχουν ανάγκη να ανακαλύψουν τη δική τους σωματική και συναισθηματική ταυτότητα μέσα από την έκφρασή της προς τους γονείς.

Αυτά τα πράγματα είναι μέρος της οικογενειακής ζωής. Δεν είναι παθολογικά, είναι ανθρώπινα και εκ φύσεως υγιή. Η ερωτική ενέργεια, η οποία αποτελεί μέρος της ανάπτυξης ενός ατόμου κατά την παιδική του ηλικία, εκλύεται μέσα στην οικογένεια γιατί αυτό είναι το καταλληλότερο μέρος για ένα παιδί να την διοχετεύσει. Είναι επίσης φυσικό και αρμόζον για το γονιό να ανταποκριθεί θετικά σ’ αυτό – παρόλο που δεν επιτρέπεται να εκδηλωθεί η ανταπόκριση αυτή με καταστρεπτικό τρόπο.

Ορισμένα παιδιά κουβαλάνε ένα πιο ερωτικό ενεργειακό πακέτο από τα υπόλοιπα• αυτό εξαρτάται από παράγοντες όπως η θέση της Αφροδίτης και του Άρη στο γενέθλιο χάρτη του παιδιού. Κατά τον ίδιο τρόπο, ορισμένοι γονείς μπορεί να είναι περισσότερο επιρρεπείς από άλλους, και η συναστρία μεταξύ γονιού και παιδιού μπορεί να μας διαφωτίσει ως προς το γιατί συμβαίνει αυτό. Είναι σημαντική μια σχετικά σταθερή σχέση μεταξύ των γονιών, αλλά και ένας ικανοποιητικός βαθμός συνειδητοποίησης, ώστε να μπορέσουν οι γονείς να ανταπεξέλθουν σ’ αυτή τη φυσική διαδικασία χωρίς να πέσουν στην παγίδα ενός τριγώνου.

Ένα κοριτσάκι με Αφροδίτη στον 4ο οίκο μπορεί κάλλιστα να προσπαθήσει να χωρίσει τους γονείς γιατί ο μπαμπάς είναι ο αγαπημένος της με τον οποίο μοιράζεται όμορφα και ευχάριστα συναισθήματα. Αν ο γάμος των γονιών δεν είναι σταθερός, και η μητέρα αρχίσει ασυνείδητα να συμπεριφέρεται εχθρικά ή ανταγωνιστικά, θα πρέπει να μας εκπλήσσει αυτό;

Όταν η αφοσίωση μοιράζεται

Ακόμη και στις πιο ευτυχισμένες και συναισθηματικά ισορροπημένες οικογένειες μπορεί να αισθανθεί κανείς βαθιά αγάπη και έντονη ανταγωνιστικότητα ταυτόχρονα για το γονιό. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την Αφροδίτη στον 4ο και τη Σελήνη στο 10ο. Αυτή είναι η περίπτωση του Πρίγκιπα Κάρολου, ο οποίος έχει παρουσιάσει ένα από τα πιο διαβόητα τρίγωνα της σύγχρονης εποχής. Με έναν τέτοιο συνδυασμό μπορεί να υπάρξει έντονη ταύτιση με τον αντίπαλο. Το παιδί μπορεί να φτάσει στο σημείο να παίξει εξίσου το ρόλο του Προδότη αλλά και του Οργάνου της Προδοσίας. Αυτό δεν συμβάλλει στο να νιώθουμε άνετα με τον εαυτό μας, οπότε κάτι μέσα μας καταπιέζεται. Το νεαρό εγώ μας απλά δεν μπορεί να χειριστεί μια τέτοια αμφιταλάντευση.

Αν εκφράσουμε την Αφροδίτη στον 4ο, με όποια ερωτικά αισθήματα προς τον πατέρα συνεπάγεται η θέση αυτή, θα πληγώσουμε και θα προδώσουμε τη μητέρα. Κι αν η Σελήνη βρίσκεται στο 10ο, πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό αφού τα συναισθήματά μας είναι τόσο ταυτισμένα με τα δικά της; Τότε καταπιέζουμε την Αφροδίτη, και αργότερα στη ζωή μας μπορεί να καταλήξουμε σε ένα τρίγωνο χωρίς να καταλαβαίνουμε ότι οι πρώιμες εμπειρίες μας είναι αυτές που το πυροδότησαν.

Ή μπορεί να καταπνίξουμε τα συναισθήματά μας για τη μητέρα. Μπορεί να μας γίνει συνήθεια να χωρίζουμε αντρόγυνα, «αντροχωρίστρες» δηλαδή όπως αποκαλούνταν τα άτομα κάποτε που ο γάμος ήταν πιο σοβαρός θεσμός. Μια «αντροχωρίστρα», μιλώντας από ψυχολογική σκοπιά, είναι το άτομο που μπαίνει σφήνα σε μια σχέση όχι μόνο από γνήσια αγάπη προς το αντικείμενο του έρωτά του, αλλά και γιατί έχει μια καταναγκαστική επιθυμία να αναλάβει το ρόλο του ανταγωνιστή με τον οποίο ενδόμυχα ταυτίζεται – ή να μεταμορφωθεί στην κυριολεξία στον ίδιο τον ανταγωνιστή.

Είναι πολύ δύσκολο να παραδεχτούμε ότι μας διακατέχει ένα τέτοιο πρότυπο. Αν καταλήξουμε να παίζουμε τον ρόλο του Οργάνου της Προδοσίας, θέλουμε να πιστεύουμε ότι έχουμε πραγματικά ερωτευτεί κάποιον, και το γεγονός ότι είναι ήδη μέσα σε μια σχέση είναι απλά κακή τύχη.

Ότι έκανε ένα λάθος και παντρεύτηκε το λάθος πρόσωπο, ή ότι παντρεύτηκε παρά τη θέλησή του επειδή υπήρχε μια εγκυμοσύνη. Όποιες δικαιολογίες και να προφασιστούμε, μπορούμε να δικαιολογήσουμε το ρόλο μας ως Οργάνου της Προδοσίας υποτιμώντας τον ήδη υπάρχοντα δεσμό. Αυτό μπορεί καμιά φορά να αποδειχτεί υπερβολικά αφελές, και να μας οδηγήσει σε μεγάλες απογοητεύσεις και πόνο όταν ανακαλύψουμε ότι ο «ανεπιθύμητος» σύντροφος σημαίνει πολλά περισσότερα στο αντικείμενο του πόθου μας απ’ όσο μπορούσαμε να παραδεχτούμε.

Μπορεί επίσης, με τρόμο, να ανακαλύψουμε ότι αρχίζουμε να συμπεριφερόμαστε ακριβώς όπως ο μισητός αντίπαλός μας τον οποίο είχαμε υποβιβάσει στην κατάσταση του «μένει μαζί του/της μόνο για τα παιδιά.» Όταν τα θέματα με τους γονείς δεν επιλύονται, η ανάγκη μας να χωρίσουμε ένα ζευγάρι μπορεί να γίνει ιδιαίτερα ισχυρή – ειδικά αν ο αντίπαλος είναι στενός μας φίλος, γεγονός που διευκολύνει την αναπαραγωγή των συναισθημάτων που ενυπήρχαν στο αρχικό οικογενειακό τρίγωνο.

Μπορεί επίσης να δούμε πράγματα στον αγαπημένο μας γονιό που δεν είναι τόσο όμορφα. Για παράδειγμα, ένας άντρας με την Αφροδίτη στο 10ο μπορεί να έχει ένα τετράγωνο Σελήνης-Πλούτωνα ή μια αντίθεση Σελήνης-Κρόνου, ή Αφροδίτη σε σύνοδο με τον Κρόνο ή το Χείρωνα. Τέτοιοι συνδυασμοί εκφράζουν δυο πολύ διαφορετικές εικόνες της μητέρας, μιας που είναι αξιαγάπητη και όμορφη, και μιας που είναι απειλητική ή επικίνδυνη. Αυτές οι δύο ιδιότητες τείνουν να εκδηλωθούν αργότερα στη ζωή μας με τη μορφή δύο ατόμων – του Προδομένου και του Οργάνου της Προδοσίας. Είναι αυτό που ο Γιουνγκ αποκαλούσε «διχασμένη άνιμα» [Σ.τ.Μ.: στο υποσυνείδητο του άνδρα], ή το θηλυκό του αντίστοιχο – «διχασμένη άνιμους» [Σ.τ.Μ.: στο υποσυνείδητο της γυναίκας]. Τον Γιουνγκ τον απασχολούσε πολύ η ψυχολογική δυναμική αυτού του σχήματος γιατί υπέφερε κι ο ίδιος απ’ αυτό.

Παρόλο που οι ορισμοί αυτοί είναι άκαμπτοι και χρειάζονται περισσότερη ευελιξία στην ερμηνεία τους, είναι χρήσιμοι γιατί μας βοηθούν να κατανοήσουμε για ποιο λόγο χρειαζόμαστε τα τρίγωνα και γιατί τα τρία σημεία μπορούν να αλλάξουν κρυφά ρόλους. Και τα τρία άτομα πιθανότατα να υποφέρουν από τα ίδια ανεπίλυτα θέματα σχετικά με τους γονείς. Ο εσωτερικός διχασμός φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ισχυρός και να οδηγεί σε καταναγκαστικά τρίγωνα όταν οι αντιθέσεις που φαίνονται ανυπέρβλητες στην ουσία να εμφανίζονται στον ίδιο αγαπημένο γονιό.

Υπάρχουν γονείς στους οποίους οι αντιθέσεις δεν είναι τόσο τρομαχτικά αντίθετες, αλλά υπάρχουν και γονείς στους οποίους οι αντιθέσεις είναι ακραίες. Τέτοιοι γονείς είναι τόσο συναρπαστικοί και συχνά ασκούν μεγάλη σεξουαλική γοητεία για το λόγο ότι είναι τόσο απρόβλεπτοι.

Ο γονιός είναι όμορφος και αξιαγάπητος, αλλά ταυτόχρονα μας πληγώνει με τη σκληρότητα, την απονιά, ή την απληστία του. Είναι πολύ δύσκολο για την ανθρώπινη ψυχή να αποδεχθεί τόσο ακραίες αντιθέσεις σε ένα άτομο, οπότε χρειάζεται δύο άτομα μέσα από τα οποία να καταφέρει να βιώσει αυτά τα αμφίρροπα συναισθήματα. Ένας πρέπει να είναι η Αφροδίτη και ο άλλος να είναι ο Πλούτων ή ο Κρόνος ή ο Χείρων ή ο Άρης ή ο Ουρανός.

Τα γονικά πρότυπα που ενέχουν ακραίες αντιθέσεις συνηγορούν σε μια προδιάθεση για τρίγωνα στην ενήλικη ζωή. Κάνουμε ένα δεσμό με ένα πρόσωπο και με τον καιρό το πρόσωπο αυτό αρχίζει να παίρνει τη μορφή της μιας όψης του γονιού μας. Μετά από μερικά χρόνια συμβίωσης, αρχίζουμε να λέμε στον εαυτό μας και στους φίλους μας, «Ο σύντροφός μου είναι τόσο κτητικός, απλά χρειάζομαι λίγο χώρο ν’ αναπνεύσω», κι εκεί εντοπίζουμε την Αφροδίτη στο 10ο ή στον 4ο σε τετράγωνο με τον Πλούτωνα.

Ή λέμε, «Ο σύντροφός μου είναι τόσο καταπιεστικός και συντηρητικός, που πρέπει ν’ απελευθερωθώ απ’ αυτόν για να ξαναβρώ τον εαυτό μου», κι εδώ βλέπουμε την Αφροδίτη στο 10ο και τη Σελήνη σε αντίθεση με τον Κρόνο. Αισθανόμαστε ότι δεν απολαμβάνουμε το είδος της όμορφης, ερωτικής, διασκεδαστικής σχέσης που προσδοκούσαμε να βρούμε σε ένα σύντροφο. Κατόπιν δικαιολογούμε τον εραστή που παίζει το ρόλο της Αφροδίτης. Ο διχασμός έχει επιτευχθεί, αλλά στην πραγματικότητα αντικατοπτρίζει δύο αντίθετες ιδιότητες του εαυτού μας με τις οποίες δεν έχουμε συμφιλιωθεί στη σχέση μας με έναν από τους γονείς μας.

Φυσικά τέτοιου είδους διχασμός σε σχέση με τους γονείς αφορά, κατά βάθος, τις αντίθετες ιδιότητες του ίδιου μας του εαυτού τις οποίες δεν έχουμε ακόμη ξεκαθαρίζει. Όλα τα τρίγωνα, μαζί και αυτά που προκύπτουν από το οικογενειακό μας παρελθόν, στην τελική αφορούν την ίδια μας τη ζωή, αυτήν που ψυχικά δεν έχουμε ζήσει. Αν μπορούσαμε να συμφιλιώσουμε αυτές μας τις αντιθέσεις, ίσως να ήμασταν σε θέση να επιτρέψουμε και στους γονείς μας να είναι αντιφατικοί.

Δεν είναι και τόσο παράξενο για ένα γονιό να διαθέτει και μια γοητευτική, αξιαγάπητη Αφροδίσια πλευρά και ταυτόχρονα μια συγκρατημένη Κρόνια πλευρά ή μια απαιτητική Πλουτώνια πλευρά. Τα ανθρώπινα όντα είναι πολυσχιδή, και μπορούν κάλλιστα και να μας αγαπήσουν και να μας πονέσουν. Αυτές οι αντιφάσεις στους γονείς μας θα μας φαίνονται ανυπόφορες αν οι ίδιοι γονείς μας δεν μπορούν να τις χειριστούν.

Έτσι δεν μπορούμε να βοηθηθούμε και οι ίδιοι στο να ενσωματώσουμε στην ύπαρξή μας και τις δικές μας αντιφάσεις. Και μερικές από αυτές, με αστρολογικούς όρους, απλά είναι τόσο ακραίες για να μπορέσουμε να τις χειριστούμε σε νεαρή ηλικία. Εννοώ ότι όψεις που συνδέουν την Αφροδίτη ή τη Σελήνη με τον Κρόνο ή το Χείρωνα ή με τους εξωκρόνιους πλανήτες είναι αδύνατο για ένα παιδί να τις αντιμετωπίσει σε προσωπικό επίπεδο• είναι όψεις που απαιτούν μια σοφία την οποία μόνο ο χρόνος και η πείρα μπορούν να μας χαρίσουν.

Χωρισμένες οικογένειες – Αντιθέσεις μεταξύ 4ου και 10ου οίκου

Τα τρίγωνα μπορεί να αναπτυχθούν μέσα στην οικογένεια μέσα από το χωρισμό των γονέων. Αυτό συχνά αντικατοπτρίζεται στο γενέθλιο χάρτη με αντιθέσεις μεταξύ του 4ου και του 10ου οίκου. Τέτοιες αντιθέσεις δεν δείχνουν κατ’ ανάγκη ότι οι γονείς έχουν χωρίσει, αλλά συνήθως υπάρχει διαμάχη και χωρισμός σε ψυχολογικό επίπεδο, αν όχι σε φυσικό.

Μπορεί να νιώσουμε την αντίθεση μεταξύ των γονιών, και όταν συμβεί αυτό συχνά αναγκαζόμαστε να διαλέξουμε στρατόπεδο. Η αδυναμία μας να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση μας αναγκάζει σ’ αυτό και μερικές φορές ο ένας γονιός δεν μπορεί να συγκρατηθεί και προσπαθεί να αποσπάσει την πίστη του παιδιού σ’ αυτόν ώστε να την χρησιμοποιήσει σαν όπλο απέναντι στον άλλον.

Σε τέτοιες περιπτώσεις η ουσία είναι, σχεδόν πάντα, ότι υπάρχει μια διαμάχη μέσα στο ίδιο το άτομο, η οποία βιώνεται πρώτα μέσα από τους γονείς, και αντικατοπτρίζεται από τις αντιθέσεις μεταξύ πλανητών στο χάρτη, και την οποία πρέπει τελικά να τη διαχειριστεί το ίδιο το άτομο εσωτερικά.

Αλλά επειδή οι γονείς λειτουργούν παρορμητικά, η διαδικασία αυτή είναι χρονοβόρα και οδυνηρή. Ακόμη κι αν δεν δεχόμασταν πίεση από τους γονείς, είναι σχεδόν αδύνατο να χειριστούμε τέτοιο διχασμό σε τόσο νεαρή ηλικία. Και σε τέτοιες περιπτώσεις, οι γονείς πρέπει να είναι τόσο σοφοί και συνειδητοποιημένοι ώστε να υπάρξει η απαιτούμενη σύμπνοια μεταξύ τους και να μην επιβάλλουν στο παιδί οποιουδήποτε είδους συναισθηματική πίεση.

Συνήθως, αν οι γονείς είναι τόσο δυστυχισμένοι που είναι στα πρόθυρα του χωρισμού, δεν έχουν καμία απολύτως διάθεση για συνεργασία. Οι χωρισμοί απελευθερώνουν από μέσα μας πρωτόγονα συναισθήματα, και αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν και την εκδικητικότητα, ειδικά αν ο χωρισμός έχει ξεκινήσει από ένα τρίγωνο.

Συχνά το παιδί καταλήγει να νιώθει σαν μια μπάλα ποδοσφαίρου σε έναν ιδιαίτερα επιθετικό ποδοσφαιρικό αγώνα. Ο ένας γονιός – ειδικά αν πρόκειται για τον Προδομένο – μπορεί να επιχειρήσει να διεκδικήσει το παιδί ως κτήμα του, ανοιχτά ή συγκεκαλυμμένα, με σκοπό να βλάψει τον Προδότη. Υπάρχουν ορισμένα σενάρια που φαίνεται ότι συμβαίνουν σε πολύ κόσμο.

Για παράδειγμα: «Ο πατέρας σου με άφησε γιατί ήταν ένας μπάσταρδος. Ήταν ανίκανος να αγαπήσει. Δεν αγαπούσε κανέναν μας, αλλιώς δεν θα είχε φύγει με αυτή τη γυναίκα». Το μήνυμα που μπορεί να λάβει το αγόρι θα μπορούσε να είναι το εξής: «Ελπίζω να μη γίνεις σαν αυτόν όταν μεγαλώσεις». Το μήνυμα που θα πάρει το κορίτσι θα μπορούσε να είναι: «Ελπίζω να μην παντρευτείς κάποιον σαν αυτόν όταν μεγαλώσεις». Τέτοια μηνύματα δεν χρειάζεται να τα πούμε με τα λόγια. Επικοινωνούνται μέσα από τα βάσανα και την κλιμακούμενη δυστυχία.

Ο Προδομένος, σε περίπτωση χωρισμού των γονέων, συχνά έχει μεγαλύτερη επιρροή στον ψυχισμό του παιδιού λόγω της συμπόνιας που προσελκύει από το παιδί. Τα παιδιά δεν έχουν την ικανότητα να κρατήσουν ουδέτερη στάση σε έναν καβγά και να αντιμετωπίσουν το χωρισμό με αντικειμενικότητα.

Πρέπει κάποιος να φταίει, είτε αυτά τα ίδια είτε ένας από τους γονείς. Και τα παιδιά επίσης δεν τολμούν να απορρίψουν τα μηνύματα που δέχονται γιατί φοβούνται μην εξαγριώσουν το μοναδικό γονιό που θα τα φροντίζει πλέον. Στην κοινωνία μας, όταν οι γονείς χωρίζουν, το παιδί συνήθως το παίρνει η μητέρα – ακόμη κι αν αυτή δεν είναι η ενδεικνυόμενη λύση για συγκεκριμένα παιδιά από ψυχολογική άποψη.

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που ο πατέρας ήταν περισσότερο προικισμένος συναισθηματικά για να μεγαλώσει το παιδί, αλλά τα δικαστήρια δεν το βλέπουν έτσι. Το θεωρούν νοσηρά αποκρουστικό να στερούν μια μητέρα από το παιδί της. Αν οι γονείς δεν είναι παντρεμένοι, τα δικαιώματα του πατέρα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα από πλευράς επιμέλειας. Θα μπορούσαμε κάλλιστα να αναρωτηθούμε πόσο πραγματικά αξίζει σε έναν πατέρα να στερηθεί βίαια το παιδί του και να το στρέψουν εναντίον του μόνο και μόνο επειδή πρόδωσε τη σύζυγό του.

Αλλά τα τρίγωνα έχουν τον τρόπο τους να δημιουργούν πολύ δυσάρεστες συναισθηματικές επιπτώσεις οι οποίες μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και γεννούν περισσότερα τρίγωνα.

Υπάρχει πληθώρα και ποικιλία σε συνδυασμούς ανθρώπινης τύφλωσης: είτε διαζευγμένοι γονείς είτε γονείς που είναι σε διάσταση – ή ακόμα κι εκείνοι που εξακολουθούν να ζουν μαζί αλλά έχουν αποξενωθεί συναισθηματικά – σε γενικές γραμμές θα απαιτήσουν από το παιδί να αποφασίσει να διαλέξει ανάμεσα στους δυο. Θα πρέπει να αρνηθεί την αγάπη για τον άλλο γονιό, να την καταπιέσει, να την αποσιωπήσει. Αυτό είναι κάτι εντελώς ανθρώπινο.

Αν κάποιος μας πληγώσει, μας είναι πολύ δύσκολο να δεχτούμε ότι κάποιος που αγαπάμε μπορεί να δείξει τρυφερότητα στο πρόσωπο που μας πλήγωσε. Αν υπάρχουν αντιθέσεις μεταξύ 4ου και 10ου οίκου στο χάρτη του παιδιού, τότε ο εσωτερικός διχασμός του παιδιού συνωμοτεί με το διχασμό των γονιών.

Έχω δει στο πέρασμα των χρόνων πάρα πολλά παραδείγματα παρόμοιων περιπτώσεων όπου το άτομο αναγκάστηκε να αρνηθεί τη μεγάλη αγάπη του προς τον ένα γονιό. Το ίδιο το άτομο μπορεί να πιστέψει μέσα του την άρνηση αυτή. Όταν βλέπουμε την Αφροδίτη, την Σελήνη, τον Ποσειδώνα, τον Ήλιο, ή το Δία σε ένα γονικό οίκο, ξέρουμε ότι υπάρχει ένας ισχυρός θετικός δεσμός με το γονιό, ακόμα κι αν έχουν υπάρξει πολλές δυσκολίες στη σχέση. Αν οποιοσδήποτε από αυτούς τους πλανήτες είναι στον 4ο, πιθανότατα περιγράφουν έντονα θετικά, ακόμη και εξιδανικευμένα, συναισθήματα για τον πατέρα.

Αλλά αν έχει υπάρξει χωρισμός και ο πατέρας έχει φύγει μακριά – ή αν υπάρχουν αντιθέσεις από τους πλανήτες στο 10ο, ακόμα κι αν δεν έχει φύγει μακριά – θα είναι μάλλον αδύνατο για το άτομο να κρατήσει τέτοια συναισθήματα στην επιφάνεια. Η αμφιθυμία μπορεί να είναι ιδιαίτερα οδυνηρή, και η αίσθηση απιστίας προς τη μητέρα δυσβάσταχτη. Ίσως ο πατέρας έχει φύγει λόγω μιας άλλης σχέσης.

Ίσως έχει ξαναπαντρευτεί και έχει άλλα παιδιά. Τότε το πρόβλημα περιπλέκεται, γιατί η ζήλια του παιδιού συμμαχεί με τη ζήλια της μητέρας και τότε ο συναισθηματικός δεσμός με τον πατέρα γίνεται ακόμη δυσκολότερος, σχεδόν αδύνατον, να αναγνωριστεί. Η σχέση έχει καταστραφεί, και το παιδί, όταν έχει πια μεγαλώσει, λέει, «Α, δεν βλέπω συχνά πατέρα μου μετά το διαζύγιο. Δεν έχω και πολλή σχέση μαζί του.

Τον βλέπω περιστασιακά, αλλά δεν έχουμε ουσιαστική σχέση.» Όλα τα θετικά συναισθήματα αγάπης έχουν απωθηθεί, επειδή δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε σωστά τη διχασμένη πίστη. Τα καταπνίγουμε επειδή πρέπει να επιζήσουμε ψυχολογικά και επειδή πρέπει να ζήσουμε με τη μητέρα.

Αν υπάρχουν πλανήτες στον 4ο που δηλώνουν αγάπη και εξιδανίκευση, και οι γονείς χωρίσουν, τα καταπιεσμένα συναισθήματα για τον πατέρα μπορεί να αποτελέσουν τροφή για κατοπινά τρίγωνα. Αυτό ισχύει και για τα δύο φύλα. Δεν θα μας εξέπληττε αν μια γυναίκα μεγαλωμένη σε συγκεκριμένο οικογενειακό περιβάλλον, με συγκεκριμένη σύνθεση γενέθλιου χάρτη, καταλήξει να παίζει τον ρόλο του Οργάνου της Προδοσίας κάνοντας σχέση με έναν παντρεμένο. Τις ίδιες πιθανότητες έχει να βρεθεί στη θέση του Προδομένου, αφού μπορεί να έχει παντρευτεί κάποιον που να μοιάζει με τον πατέρα της.

Μπορεί ακόμη να γίνει ο Προδότης από αμυντική αντίδραση, επειδή είναι αποφασισμένη να μην καταλήξει σαν την μητέρα της. Ένας άνδρας με συγκεκριμένο υπόβαθρο και συγκεκριμένη σύνθεση γενέθλιου χάρτη μπορεί ασυναίσθητα να καταλήξει να επιλέξει μια γυναίκα που να μοιάζει με τη μητέρα του και τελικά να ανακαλύψει έντρομος ότι βρίσκεται στη θέση του πατέρα του. Ένα τρίγωνο μπορεί να είναι αναπόφευκτο, επειδή όσο περισσότερο παραμένουν στο ασυνείδητο τα συναισθήματα που τρέφουμε για τον αγαπημένο γονιό που έχουμε στερηθεί, τόσο πιο βέβαιο είναι ότι θα έρθουν αργότερα στην επιφάνεια σε μια ενήλικη σχέση.

Αυτά τα μη συνειδητοποιημένα συναισθήματα μπορούν να μετατεθούν ανάμεσα στα φύλα. Δεν περιορίζονται απαραίτητα σε γυναίκες που αναζητούν το χαμένο πατέρα στους άλλους άντρες ή σε άντρες που βρίσκονται στην ίδια θέση με τον πατέρα τους. Ένας άντρας που έχει χάσει τον πατέρα του και έχει την Αφροδίτη ή τον Ποσειδώνα ή τη Σελήνη στον 4ο, θα αναζητεί τα χαρακτηριστικά του πατέρα στις γυναίκες.

Ή, αν είναι ομοφυλόφυλος, θα τα αναζητεί σε κάποιον άλλον άντρα. Δεν πρέπει να εξετάζουμε τη δυναμική αυτή στα πλαίσια στενών σεξουαλικών προτύπων, αλλά με τρόπο που να επιζητεί την επούλωση των πληγών. Ακόμη, αυτή η δυναμική αντικατοπτρίζει τις προσπάθειές μας να έρθουμε σε επαφή με αρχετυπικές ιδιότητες στις ενήλικες σχέσεις μας, για τις οποίες έχουμε ήδη πάρει την πρώτη γεύση μέσα από το γονιό μας και την οποία έχουμε την ανάγκη να βρούμε μέσα μας.

Επειδή κουβαλάμε κάτι που δεν έχει ακόμη επιλυθεί ή επουλωθεί, αναπαράγουμε πιστά το γάμο των γονιών μας. Έτσι ανακαλύπτουμε τους εαυτούς μας μέσα στο ίδιο τρίγωνο, σε οποιοδήποτε σημείο αυτού με το ένα ή και με τα δυο φύλα. Η ενυπάρχουσα δυναμική μοιάζει προφανής αν κάτσουμε να τη σκεφτούμε. Η δυσκολία έγκειται στο να τη σκεφτούμε όταν βρισκόμαστε μέσα στο τρίγωνο.

Είναι πολύ εύκολο όταν είμαστε αποστασιοποιημένοι – στη θέση, π.χ. στη θέση του αστρολόγου ή του ψυχοθεραπευτή, αν πραγματικά μπορεί να υπάρξει πλήρης αποστασιοποίηση – ή ακόμη κι ένας φίλος με αρκετή γνώση ψυχολογίας. Ίσως, από τη θέση του παρατηρητή, να μπορέσουμε να διακρίνουμε καθαρά τις οικογενειακές ρίζες πολλών ενήλικων τριγώνων, αλλά είναι τρομερά δύσκολο να τις δούμε όταν εμπλεκόμαστε στο τρίγωνο. Και όσο πιο ασυνείδητη είναι η δυναμική των γονιών μας, τόσο περισσότερο καταναγκαστικό θα είναι το τρίγωνο από συναισθηματική άποψη και κατά συνέπεια πολύ δύσκολο να δούμε καθαρά.

Ακόμη κι αν μπορούμε να δούμε όμως, μπορεί και πάλι να εμπλακούμε στη δέσμευση, γιατί νιώθουμε ότι πρέπει να το ζήσουμε. Οι πληγές δεν επουλώνονται με τη χρήση της λογικής μόνο. Όμως τα συναισθήματα που αναδεικνύονται μέσα από τα τρίγωνα μπορεί να αλλάξουν, και το αποτέλεσμα να είναι πολύ διαφορετικό, σε εσωτερικό επίπεδο αν όχι σε εξωτερικό. Το λυπηρό της υπόθεσης με τα τρίγωνα είναι ότι όλοι βγαίνουν χαμένοι.

Αργά ή γρήγορα, στο ένα ή στο άλλο επίπεδο, και οι τρεις εμπλεκόμενοι καταλήγουν να πληγωθούν. Ακόμα κι αν το Όργανο της Προδοσίας πετύχει να διαλύσει μια σχέση και «να κατακτήσει» το ερωτικό αντικείμενο για το οποίο αγωνίστηκε, είναι μια Πύρρειος νίκη. Ο Προδότης θα πρέπει στο τέλος να επιλέξει, επομένως αν κάτι έχει κερδηθεί, κάτι έχει ταυτόχρονα χαθεί. Και η νίκη είναι εξίσου Πύρρειος για τον Προδομένο αν καταφέρει να εκδικηθεί το σύντροφο που έσφαλε.

Έχουμε ασκήσει την Οιδιπόδεια δύναμη και έχουμε αντιστρέψει την έννοια της αρχικής Οιδιπόδειας ήττας που βιώσαμε κατά τα παιδικά μας χρόνια. Αλλά τι έχουμε πραγματικά κερδίσει, και με τι πρέπει να ζήσουμε από τώρα και στο εξής; Η δυσαρέσκεια φαίνεται να είναι αναπόφευκτη, άσχετα από το σκέλος του τριγώνου το οποίο καταλαμβάνουμε. Αν είμαστε το Όργανο της Προδοσίας, αναγκάσαμε κάποιον να κάνει μια πολύ οδυνηρή επιλογή, και αφού υπάρχει πολύς πόνος, όχι μόνο συναισθηματικός αλλά και οικονομικός, θα υπάρξει και δυσαρέσκεια. Και το πιο σημαντικό: αν εξακολουθούμε να μην συνειδητοποιούμε την κατάσταση, δεν κάνουμε καμιά πρόοδο στο να γιατρέψουμε αυτόν τον εσωτερικό διχασμό που κρύβει το τρίγωνο. Έχουμε πετύχει μοναχά μια εξωτερική λύση. Τίποτα στην ουσία δεν έχει αλλάξει.

Μετάφραση – Απόδοση: Μαρία Λεοβάρη