Τα Χριστούγεννα έχουν μια ιδιαιτερότητα. Ενώ όλοι τα περιμένουμε με ανυπομονησία, καθώς πλησιάζουν η γλυκιά προσμονή μετατρέπεται σε αγώνα δρόμου. Υπάρχει λόγος να ζοριζόμαστε;
Και να θέλει κάποιος να «αγνοήσει» τον ερχομό των Χριστουγέννων, μάλλον θα δυσκολευτεί. Από τα μέσα Νοεμβρίου τα πάντα αρχίζουν να κινούνται σε ρυθμούς Χριστουγέννων. Η τηλεόραση μας βομβαρδίζει με διαφημίσεις παιχνιδιών, πολυκαταστημάτων και εορτοδανείων. Τα μαγαζιά, οι δρόμοι και οι πλατείες αρχίζουν σιγά σιγά να «φοράνε» τα γιορτινά τους. Στο ραδιόφωνο κάνει την εμφάνισή του το -κλασικό πια- Last Christmas και τα λοιπά εποχιακά άσματα. Αυτό το υπέροχο, εορταστικό κλίμα, όταν ήμασταν παιδιά μας ξεσήκωνε. Τώρα που μεγαλώσαμε μας αγχώνει. Γιατί για μας τους μεγάλους -ή έστω τα μεγάλα παιδιά- οι γιορτές πέρα από τη χαρά που προσφέρουν, μεταφράζονται σε άπειρες υποχρεώσεις. Ψώνια, δώρα, καλέσματα, τόσα πολλά πράγματα, τόσος λίγος χρόνος, τόσο λίγο χρήμα!
Και δυστυχώς πολλές φορές αναλωνόμαστε τόσο στις υποχρεώσεις, που στο τέλος φεύγουν οι γιορτές κι αυτό που μένει είναι -μια γλυκιά μεν- κούραση και υποσχέσεις στον εαυτό μας πως του χρόνου δε θα «παγιδευτούμε» και πως θα περάσουμε καλύτερα. Μήπως είναι ώρα αυτό «του χρόνου» -που λέμε κάθε χρόνο- να γίνει από φέτος;
Των φρονίμων τα παιδιά πριν γιορτάσουν οργανώνουν
Υπάρχει μια στιγμή -το πότε έρχεται εξαρτάται από το πόσο οργανωτικός ή χύμα τύπος είστε- που ο κάθε άνθρωπος συνειδητοποιεί πως έρχονται οι γιορτές. Όταν έρθει αυτή η στιγμή μην την προσπεράσετε. Ξεκινήστε αμέσως να φτιάχνετε στο μυαλό σας μια πρόχειρη λίστα με αυτά που θέλετε και αυτά που πρέπει να κάνετε τις γιορτινές μέρες. Μην λέτε πως δεν έχετε χρόνο. Σίγουρα είχατε αρκετό για να σκεφτείτε πόσο έχει ο μήνας, να κάνετε την αφαίρεση από τις 25 Δεκεμβρίου και να υπολογίσετε πόσος χρόνος σας μένει. Άλλωστε, λίγο πολύ όλοι ξέρουμε τι θέλουμε να κάνουμε. Δεν πρόκειται να σας πάρει πάνω από δυο – τρία λεπτά. Απλά αυτή η διαδικασία είναι, κατά κάποιο τρόπο, μια πηγαία, αυθόρμητη έκφραση των επιθυμιών σας, που πιθανότατα να λειτουργήσει ως δέσμευση προς τον εαυτό σας.
Όταν πλέον το πνεύμα των Χριστουγέννων θα έχει κυριεύσει εσάς, τους φίλους σας, τους γνωστούς σας, ακόμη και τη γάτα σας, και το μοναδικό θέμα συζήτησης όπου κι αν βρεθείτε είναι οι γιορτές, πάρτε χαρτί και μολύβι και μετατρέψτε την «αφαιρετική» λίστα του μυαλού σας σε χειροπιαστή. Έχοντας πια δεχτεί και τις πρώτες προσκλήσεις από φίλους, τις ιδέες και προτάσεις για διασκέδαση, αλλά και κάποιες «αγγαρείες», η λίστα σας θα έχει μεγαλώσει κατά πάρα πολύ σε σχέση με τη πρώτη φορά που αρχίσατε να τη συλλαμβάνετε. Ωστόσο όσο μεγάλη κι αν προκύψει, αφήστε κάποια κενά, γιατί το πνεύμα των Χριστουγέννων πιθανότατα να σας επιφυλάσσει και -ελπίζω ιδιαίτερα ευχάριστες- εκπλήξεις. Το όποιο πρόγραμμα κι αν φτιάξετε καλό θα είναι να το αντιμετωπίσετε περισσότερο σαν βοηθό, παρά σαν αναγκαστική διαδρομή. Άλλωστε, εσείς το φτιάχνετε, εσείς το παραβλέπετε. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος είναι ένας. Να περάσετε όσο το δυνατόν καλύτερα.
Τα οικονομικά του αγώνα
Για κάποιο μαγικό λόγο τα χρήματα δεν είναι ποτέ αρκετά. Όσα χρήματα και να έχουμε, πάντα οι ανάγκες και, κυρίως, οι επιθυμίες μας θα είναι περισσότερες. Ειδικά αυτές τις μέρες, η καταναλωτική μας μανία χτυπάει κόκκινο – ασορτί με τη στολή του Άγιου Βασίλη, την οποία και θέλουμε να αγοράσουμε, Προφανώς και δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να σηκώσουμε ένα ολόκληρο κατάστημα -με τα ράφια- αν και πολύ θα το επιθυμούσαμε. Η λέξη κλειδί είναι σύνεση. Ξέρουμε ότι τον λεγόμενο 13ο μισθό θα τον δώσουμε ζεστό, όπως τον πήραμε. Άντε να φορτώσουμε και λίγο ( ; ) παραπάνω τις κάρτες μας. Όμως μέχρι εκεί. Κλείστε τα αυτιά σας στις σειρήνες των τραπεζών, που εδώ και καιρό προσπαθούν να σας χορηγήσουν δάνειο για τις άγιες μέρες. Είπαμε, θέλουμε οι γιορτές να είναι αξέχαστες, αλλά δεν θέλουμε να τις θυμόμαστε κάθε μήνα που θα έρχεται η μηνιαία δόση!
Αφού λοιπόν αγνοήσετε επιδεικτικά τις τράπεζες και τις προσφορές τους, ξαναπάρτε χαρτί και μολύβι και φτιάξτε μια κανονικότατη λίστα, με πολύ μικρό περιθώριο απόκλισης, για τις αγορές σας. Υπολογίστε όλα τα δώρα, προς τους άλλους και φυσικά προς εσάς, προσθέστε τα ψώνια για το σπίτι (δέντρα, λαμπιόνια, γαλοπούλες), συνυπολογίστε πιθανές «τρύπες» που πρέπει να κλείσετε, όπως δόσεις, αθροίστε και αφού συνέλθετε, συγκρίνετε το ποσό που προκύπτει με αυτό που διαθέτετε και αποφασίστε τι θα αφαιρέσετε, αφού είναι μαθηματικά βέβαιο πως θα έχετε υπερβεί τον προϋπολογισμό. Ξέρετε καλύτερα από μένα ποια αγορά θεωρείται περιττή. Ιεραρχήστε σωστότερα τις ανάγκες σας και βάλτε χαλινάρι στις καλπάζουσες επιθυμίες σας. Ξέρω πως θέλετε και τις μπότες, και τις γόβες και το άλλο το «απλό, για κάθε μέρα» αλλά το μεν πνεύμα πρόθυμο, η δε τσέπη ασθενής! Εκτός αν προτιμάτε να περάσετε τις γιορτές στο σπίτι, αλλάζοντας παπούτσια και τρώγοντας μακαρόνια με τυρί- νομίζω πως το πιάσατε το υπονοούμενο. Όταν νομίζετε πως τα καταναλωτικά σας ένστικτα έχουν καταλαγιάσει, περάστε στην πράξη: Βγείτε για ψώνια!
Το μεγάλο παζάρι
Τώρα φτάσαμε στα δύσκολα. Γιατί από το σπίτι νομίζατε πως θα είστε ψύχραιμοι. Όμως όσο προχωράτε το μάτι σας γυαλίζει. Νιώθετε τα πάντα να σας φωνάζουν «αγόρασε με». Αν αισθανθείτε πως οι αντιστάσεις σας είναι μειωμένες, προβείτε σε οπισθοχώρηση. Βγείτε το βράδυ, όταν τα μαγαζιά είναι κλειστά και εντοπίστε αυτά που πραγματικά θέλετε. Την επόμενη μέρα, κι αφού εξασφαλίσετε την παρέα κάποιου που θα παίξει το ρόλο της «καταναλωτικής συνείδησης» πηγαίνετε να τα αποκτήσετε. Και πάλι θα ξεφύγετε, τουλάχιστον ας είναι η ζημιά περιορισμένη. Τώρα αν έχετε παιδιά, το πράγμα δυσκολεύει ακόμα περισσότερο. Τα παιδιά από τη φύση τους ζητάνε. Εσείς πάλι από τη φύση σας δε θέλετε να τους χαλάσετε χατίρι. Όμως κάπου πρέπει να μπαίνει κι ένα φρένο. Αν πιστεύουν στον Άγιο Βασίλη, ρίξτε του ευθύνες λέγοντας πως λόγω φόρτου εργασίας δε θα μπορέσει να τους φέρει και τα δέκα παιχνίδια που του ζήτησαν, αλλά μόνο ένα – δύο, ή όσα μπορείτε. Αν πάλι δεν πιστεύουν στον Άγιο ή θέλουν και extra δώρα από σας, την πατήσατε. Πείτε του να διαλέξει κάποιο ή κάποια από τα παιχνίδια που έχει εντοπίσει από τη τηλεόραση -ανάθεμα την- και αν επιμείνει συγκινήστε το με ιστορίες για άλλα παιδιά που δεν έχουν τίποτα – και είναι και η αλήθεια.
Αν το παιδί σας είναι «μανιακό» με τα ψώνια σε καμία περίπτωση μην το πάρετε μαζί σας. Όλοι έχουμε δει σκηνές στα καταστήματα παιχνιδιών με γονείς να μετράνε λεφτά και παιδάκια να κλαίνε τσιρίζοντας. Δε θέλετε να πρωταγωνιστήσετε σε μια τέτοια σκηνή. Αν θέλετε να κάνετε πράγματα με τα παιδιά σας αυτές τις μέρες, προτιμήστε τους παιδότοπους, τα πάρκα και τα λούνα παρκ. Οι περισσότερες, αν όχι όλες, επισκέψείς στα μαγαζιά με τα παιδιά καταλήγουν με τα παιδιά μουτρωμένα και εσάς ράκος. Οπότε ποιος ο λόγος;
Νοικοκυρές σε απόγνωση
Πάντα έτρεφα ιδιαίτερο σεβασμό στην Ελληνίδα νοικοκυρά. Ακόμη περισσότερο δε στην εργαζόμενη μητέρα. Γενικά, αυτή η κατηγορία γυναικών τραβάει αρκετά ζόρια, αλλά ειδικά αυτές τις μέρες «τραβιούνται» τόσο, που ο Τιραμόλα φαντάζει άκαμπτος. Γιατί δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τους παραπάνω «άθλους» της οργάνωσης του χρόνου και των αγορών, αλλά και το σπίτι, το οποίο πρέπει να εκπέμπει μια εορταστική ατμόσφαιρα.
Για να επιτευχθεί αυτή η πολυπόθητη ατμόσφαιρα η νοικοκυρά του σπιτιού θα πρέπει να έχει το σπίτι πάντα στην εντέλεια – γιατί χρονιάρες μέρες κάποιος θα έρθει, να στήσει το δέντρο -καλά αυτό μπορεί να το κάνει με όλη την οικογένεια- να καιροφυλακτεί, ώστε τα βλαστάρια της να μην της το γκρεμίσουν, να φτιάξει τα παραδοσιακά γλυκά -επειδή της το ζήτησε η οικογένεια για να μυρίσει το σπίτι Χριστούγεννα- και να κάνει τουλάχιστον δύο με τρία τραπέζια στα οποία δεν θα σερβίρει ομελέτα, αλλά φαγητά που απαιτούν τον εγκλεισμό της στην κουζίνα για όλη τη μέρα. Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά το γεγονός ότι και δουλειά της εξακολουθεί να την απασχολεί -δυστυχώς δεν προβλέπεται άδεια γαλοπούλας- και τις έκτακτες υποχρεώσεις της ως μάνα, π.χ. να παραστεί στη σχολική εορτή για την οποία είχε φτιάξει για το παιδάκι της φτερά αγγέλου, είναι πράγματι αξιοπερίεργο το ότι πάνω στην αλλαγή του χρόνου δεν λιποθυμούν με την σαμπάνια στο χέρι.
Τώρα είναι δίκαιο αυτό; Είναι δυνατόν να σκοτώνεστε στις δουλειές περισσότερο κι από τους βοηθούς του Αι Βασίλη, που στην τελική είναι και φανταστικά πρόσωπα; Οι γιορτές είναι για όλους και κυρίως για εσάς που έχετε να ασχοληθείτε με τόσα όλο το χρόνο.
Σας αξίζει λίγη ξεκούραση, δε νομίζετε; Εκτός κι αν όλος αυτός ο ζήλος που επιδεικνύεται είναι προϊόν αποκλειστικά δικής σας θέλησης, οπότε περαστικά σας. Για όλες εσάς που ζορίζεστε υπάρχουν λύσεις.
Πρώτα απ΄ όλα μην υπερβάλλετε και μην φτάνετε τις αντοχές σας στα όριά τους. Ξεκαθαρίστε από νωρίς στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς σας πως σκοπεύετε να περάσετε τις γιορτές ως φυσιολογικός άνθρωπος και όχι σαν είλωτας. Ευτυχώς όλα σήμερα αγοράζονται. Για παράδειγμα, μπορείτε να πάρετε ωραιότατα έτοιμα γλυκά από το ζαχαροπλαστείο. Αν σας γκρινιάξουν, επειδή δε μύρισε το σπίτι Χριστούγεννα, εκδικηθείτε βράζοντας δυο κατσαρόλες κουνουπίδι. Για τις δουλειές του σπιτιού μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από τους επαγγελματίες του είδους. Για τα τραπέζια ζητήστε τη βοήθεια των μαμάδων ή των φιλενάδων σας. Αν πάλι βαριέστε πολύ να μπείτε στην κουζίνα, υπάρχουν και τα catering, θα πείτε πως όλα αυτά κοστίζουν και δεν έχετε άδικο. Καλύτερα όμως να θυσιάσετε το φορεματάκι που είχατε σταμπάρει -άλλωστε μετά τις γιορτές έρχονται οι εκπτώσεις- και να χαλαρώσετε. Γιατί τίποτα δεν είναι πολυτιμότερο από την ηρεμία σας, σωματική και ψυχική. Χαλαρώστε. διασκεδάστε και αφεθείτε στη μαγεία των ημερών Καλές γιορτές σε όλους!