Tα Χριστούγεννα, ασφυκτικά γεμάτα από γιορτινές παραστάσεις, είναι η γλυκιά αφορμή εκατομμυρίων ανθρώπων που ανυπομονούν να βρεθούν μαζί με τους αγαπημένους τους μακριά από το καθημερινό άγχος, να στολίσουν το σπίτι τους, να ακούσουν τα κάλαντα, να νιώσουν την παιδική προσμονή του Αη Βασίλη.
Όμως, όπως συμβαίνει συνήθως στη ζωή, υπάρχει και η άλλη πλευρά. Οι άνθρωποι για τους οποίους τα Χριστούγεννα αποτελούν εφιάλτη και επίσκεψη στην κόλαση. Ακούγεται δραματικό, αλλά το χειρότερο είναι πως αυτή η κατηγορία των ανθρώπων συνεχώς πληθαίνει. Όλο και περισσότεροι συνάνθρωποί μας, πλησιάζοντας τα Χριστούγεννα κλείνονται στον εαυτό τους και το μόνο που θέλουν είναι να εξαφανιστούν από προσώπου γης ή τουλάχιστον να γίνουν αόρατοι. Τα αρνητικά συναισθήματα, η λύπη, η απαισιοδοξία, η αδιαφορία τούς πολιορκούν και η κατάθλιψη τούς ανοίγει διάπλατα την πόρτα.
Οι αιτίες είναι διάφορες, ψυχολογικής υφής στην πλειοψηφία τους. Εκτός από τα προβλήματα που λειτουργούν περιοριστικά και είναι κοινά σε πολλούς, όπως τα οικονομικά, ή η νοοτροπία της απομόνωσης και του κοινωνικού αποκλεισμού που οφείλονται στο αστικό μοντέλο διαβίωσης, κυρίαρχη είναι επίσης η ψυχολογική πίεση από την αντίληψη ότι «πρέπει να περάσουμε καλά, επειδή είναι γιορτές». Μια τέτοια νοοτροπία, συνδυασμένη με άλλες συγκυρίες, απλώς μεγεθύνει προβλήματα που ήδη υπάρχουν και τον υπόλοιπο χρόνο και που παραμένουν άλυτα. Αν δεν λάβουμε έγκαιρα τα μέτρα μας, η κατάσταση θα επιδεινωθεί με μαθηματική ακρίβεια και θα οδηγήσει στην «κατάθλιψη».
Η «κλινική κατάθλιψη», μια σοβαρή ψυχική διαταραχή, είναι η μόνιμη κατάσταση θλίψης, μελαγχολίας ή απόγνωσης που δυσκολεύει την κοινωνική συμπεριφορά και την καθημερινότητά μας σε βαθμό αυτοκαταστροφής και διαφέρει από την συγκυριακή κακή ή μελαγχολική μας διάθεση. Μια από τις μορφές της είναι αυτή που ονομάζουμε «εποχιακή κατάθλιψη» και θα μας απασχολήσει στη συνέχεια.
Η «εποχιακή κατάθλιψη» είναι μια αρκετά σοβαρή διαταραχή που πλήττει το 4-6% του πληθυσμού. Τα κρούσματα αυξάνονται την περίοδο Δεκεμβρίου – Ιανουαρίου, καθώς η προδιάθεση και διάφοροι άλλοι παράγοντες συμβάλουν στην έντασή της. Την περίοδο των εορτών τα τηλεφωνήματα στις γραμμές ψυχολογικής υποστήριξης αυξάνονται κατά 10%. Οι αριθμοί μπορούν να δώσουν μια αμυδρή ιδέα για τη σοβαρότητα της κατάστασης. Υπολογίζεται ότι το 2020 η κατάθλιψη θα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Δεν καταλήγουν όλες οι περιπτώσεις «εποχιακής κατάθλιψης» σε ψυχικές διαταραχές, αλλά σίγουρα πρόκειται για μια κατάσταση που περιορίζει τους ορίζοντες και τις επιλογές του σύγχρονου ανθρώπου.
Λόγοι που οδηγούν στην εποχιακή κατάθλιψη
Οι ίδιοι λόγοι που δημιουργούν το άγχος, την ένταση και τη μελαγχολία των εορτών είναι αυτοί που οδηγούν στην «εποχιακή κατάθλιψη». Οι προσδοκίες μας για τα «ιδανικά Χριστούγεννα», «την άψογη εμφάνιση της Παραμονής», «το τέλειο ρεβεγιόν», «το πολυτιμότερο δώρο» συναντούν την έλλειψη χρόνου, την οικονομική στενότητα και τα καθημερινά προβλήματα. Τα άτομα με ευάλωτη ψυχοσύνθεση μπορεί να μετουσιώσουν αυτό το άγχος σε κατάθλιψη.
Τι πρέπει να κάνουμε; Ο καλύτερος τρόπος, που ασφαλώς δεν περιορίζεται μόνο στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι η ρεαλιστική αντιμετώπιση της πραγματικότητας των εορτών. Οι μέρες αυτές είναι όπως όλες οι άλλες και δεν είναι δυνατόν τα όποια προβλήματα που αντιμετωπίζαμε στην διάρκεια όλου του χρόνου να εξαφανιστούν ως δια μαγείας χωρίς να λυθούν, απλά και μόνο επειδή θέλουμε να περάσουμε τις γιορτές όπως τις βλέπουμε στις ταινίες ή με τον ιλουστρασιόν τρόπο των περιοδικών. Τα προβλήματα θα συνεχίσουν να υπάρχουν, γιατί κανείς και τίποτα δεν είναι «αγγελικά πλασμένο». Ας μην θυμώνουμε, ας μην απογοητευόμαστε, ας μην αγχωνόμαστε κάθε φορά που εμφανίζεται μια δυσκολία στον ορίζοντα. Οι δυσκολίες είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της καθημερινότητας όλων μας και οι γιορτές δεν αποτελούν εξαίρεση. Αν το έχουμε στο μυαλό μας θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε πιο ψύχραιμα και οπωσδήποτε πιο αποτελεσματικά κάθε τι που μας ταλανίζει. Το να αφήνουμε τα προβλήματα να καθορίζουν τη διάθεσή μας, ούτε δημιουργικό είναι ούτε ευχάριστο, αντίθετα αν τα λύνουμε άμεσα ή αναβάλουμε τη λύση μετά τις γιορτές θα ελαφρύνουμε την διάθεσή μας.
Το ίδιο ισχύει και για το οικογενειακό περιβάλλον μας. Στις γιορταστικές συγκεντρώσεις των συγγενών σίγουρα θα υπάρχουν στιγμές έντασης ανάμεσά μας πράγμα που είναι και φυσικό και αναμενόμενο. Δεν ταιριάζουμε όλοι με όλους! Αν υιοθετήσουμε μιαν ήπια συμπεριφορά και ανοικτή επικοινωνία το εμπόδιο θα ξεπεραστεί χωρίς παρεξηγήσεις και θα έχουμε την προσωπική ικανοποίηση της διατήρησης της ψυχικής γαλήνης όλων μας. Ίσως ακούγεται απλό και τετριμμένο αλλά οι οικογενειακές παραδόσεις, τα έθιμα και οι αναμνήσεις των ηλικιωμένων συσφίγγουν τις συγγενικές σχέσεις και απαλύνουν τις διαφορές.
Πολλοί άνθρωποι αυτή την περίοδο ίσως αναπολήσουν ευτυχισμένες στιγμές με αγαπημένα πρόσωπα που δεν είναι πια μαζί τους. Η νοσταλγία και η μελαγχολία που συνοδεύει συχνά τέτοιες περιπτώσεις δεν μας βοηθά να προχωρήσουμε στη ζωή μας και δεν αλλάζει προς το καλύτερο την κατάσταση. Σε τέτοιες δύσκολες ώρες ας σκεφτούμε πως υπάρχουν και άλλοι που μας αγαπάνε και μας νοιάζονται και μας επιτρέπουν ένα αισιόδοξο και ελπιδοφόρο μέλλον. Το πένθος, αιτία της μελαγχολίας και της κατάθλιψης, θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Αν η θλίψη πηγάζει από την πρόσφατη απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, ας σεβαστούμε εκείνον που πενθεί και ας του συμπαρασταθούμε με διακριτικότητα. Οι υπερβολές είναι περιττές και είναι πιο γόνιμο να δείξουμε πως είμαστε δίπλα τους για να μοιραστούμε τα συναισθήματά τους και να τους ηρεμήσουμε.
Μια ακόμα βασική αιτία της άσχημης διάθεσης είναι η έλλειψη χρόνου. Οι προσκλήσεις λιγοστεύουν τον ελεύθερο χρόνο μας και τρέχουμε πανικόβλητοι να προλάβουμε τις εορταστικές αγορές μας. Ο έγκαιρος προγραμματισμός θα βοηθούσε στη ψυχική και σωματική μας υγεία, αφού ως γνωστόν το άγχος επηρεάζει με σοβαρές επιπτώσεις την φυσική μας ευεξία. Ποιός θα ήθελε να περάσει τις γιορτές κουρασμένος και εξαντλημένος; Ας μην ξεχνάμε πως οι γιορτές είναι επίσης χρόνος ξεκούρασης και ψυχικής ηρεμίας και οι ξέφρενοι ρυθμοί διαταράσσουν το βιολογικό μας ρολόι. Μειώνοντας τον καθημερινό αγώνα δρόμου θα προσφέρουμε έναν καλύτερο εαυτό στους γύρω μας. Η συνεργασία, το μοίρασμα των υποχρεώσεων και η οργάνωση των εορτών με τους δικούς μας ανθρώπους μας προσφέρει περισσότερο και πιο ποιοτικό χρόνο μαζί τους.
Αν τώρα, ανήκετε σε εκείνους που για διάφορους λόγους δεν τους εκφράζουν τα Χριστούγεννα τότε έχετε την καλύτερη ευκαιρία για να ασχοληθείτε αποκλειστικά με τον εαυτό σας, να γεμίσετε τις μπαταρίες σας και να αναζωογονηθείτε. Περάστε χωρίς άγχος ένα πρωινό στο κρεβάτι, διαβάστε ένα βιβλίο, απολαύστε την ησυχία της εξοχής, ταξιδέψτε ή ασχοληθείτε με ένα νέο χόμπι και η καθημερινότητα θα φαντάζει πιο ανάλαφρη.
Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση να μην πάρετε καμία πρόσκληση! Μην απογοητεύεστε και καλέστε τους πρώτοι. Ακόμα και ένας καλεσμένος αρκεί για να κάνει τη διαφορά. Αν επιμένετε, όμως, στην πολυκοσμία, τότε υπάρχουν πολιτιστικά κέντρα και ιδρύματα που θέλουν την βοήθειά σας στην οργάνωση των δικών τους εκδηλώσεων. Αν το βλέπετε ως «λύση απελπισίας» σίγουρα κάνετε λάθος! Δεκάδες άνθρωποι –ίσως πραγματικά άτυχοι της ζωής– θα περάσουν ευτυχισμένες γιορτές χάρη στη δική σας βοήθεια και παρουσία και θα σας ευγνωμονούν. Υπάρχει αντίκρισμα σε αυτό το υπέροχο συναίσθημα;
Επεκτείνοντας το θέμα μας φτάνουμε στην βιολογική εξήγηση της εποχιακής κατάθλιψης που σχετίζεται άμεσα με τα επίπεδα της σεροτονίνης (της ορμόνης της ευεξίας) στον εγκέφαλο, η οποία φθάνει σε αισθητά υψηλότερα επίπεδα σε περιόδους ηλιοφάνειας και συνεπώς οι καιρικές συνθήκες του χειμώνα επηρεάζουν αρνητικά τα επίπεδά της στον άνθρωπο. Απλά κάντε λίγη υπομονή, η άνοιξη δεν είναι μακριά!
Τέλος, εξίσου σημαντικός παράγοντας είναι οι αρνητικές επιπτώσεις των οικονομικών προβλημάτων στην ψυχική μας διάθεση, όταν δεν μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας και ειδικά στους αγαπημένους μας τις διακοπές που θα θέλαμε. Δυσάρεστο συναίσθημα, αλλά δείτε το πιο αποστασιοποιημένα. Είναι λογικό να ξοδεύουμε μια ολόκληρη περιουσία τα Χριστούγεννα για να περάσουμε καλά και να πληρώνουμε δόσεις όλον τον υπόλοιπο χρόνο, παραβλέποντας τις δυνατότητες και τα όριά μας; Δώστε μεγαλύτερη σημασία στην ποιότητα. Ένα χριστουγεννιάτικο μπουκέτο από κλαδιά ελάτου, μερικά κεριά πάνω στο τραπέζι, λίγες γιορταστικές γιρλάντες και πολύχρωμα λαμπάκια αρκούν για να αλλάξετε το κλίμα στο σπίτι σας. Αφήστε ελεύθερη τη δημιουργικότητα και τη φαντασία σας! Η ανθρώπινη επαφή, ένα τηλεφώνημα σε πρόσωπα που βρίσκονται μακριά μας, ποιοτικότερος χρόνος με τους αγαπημένους μας, είναι πράγματα απλά που δεν στοιχίζουν τίποτα και προσφέρουν πολλά.
Συμπτώματα και αντιμετώπιση της κατάθλιψης
Έρευνες του Παντείου Πανεπιστημίου έδειξαν πως τα συμπτώματα της εποχιακής κατάθλιψης δεν διαφέρουν στην ουσία τους από τα συμπτώματα της γενικότερης κατάθλιψης. Και στις δύο περιπτώσεις κρίνεται απολύτως αναγκαίο να γνωρίζουμε πως το άτομο νοσεί και οφείλουμε να το αντιμετωπίζουμε ως ασθενή. Ο ασθενής λοιπόν, θέλει να κοιμάται συνεχώς ενώ παρουσιάζονται διαταραχές στην όρεξη όπως ανορεξία ή και βουλιμία. Η φυσική του αντοχή μειώνεται αισθητά και τα άκρα του ο πάσχων τα νιώθει ανεξήγητα βαριά. Το χαρακτηριστικότερο, ωστόσο, σύμπτωμα της εποχιακής κατάθλιψης είναι οι απροσδόκητες και έντονες αλλαγές που παρατηρούνται στη διάθεση του ασθενούς – πολύ περισσότερο από αυτό που ονομάζουμε κυκλοθυμία. Αισθήματα απελπισίας και λύπης κατακλύζουν τον ασθενή χωρίς ο ίδιος να μπορεί να τα πολεμήσει. Η έντονη αμφιθυμία του τον κάνει ανεπιθύμητο στις παρέες του, εντείνει το πρόβλημά του και τον οδηγεί πολλές φορές σε αδιέξοδο.
Ο ασθενής επίσης αισθάνεται ευάλωτος απέναντι στους ανθρώπους και το κοινωνικό σύνολο. Νιώθει αδικαιολόγητη εχθρότητα και το περιβάλλον του μοιάζει αφόρητο. Αδυνατεί να συγκεντρωθεί σε ο,τιδήποτε κάνει χάνοντας παράλληλα το παραμικρό ενδιαφέρον για τα καθημερινά θέματα. Το αίσθημα ενοχής που πλημμυρίζει τους καταθλιπτικούς είναι σύνηθες σύμπτωμα και τους οδηγεί στο λανθασμένο συμπέρασμα πως ο κοινωνικός τους περίγυρος τους απορρίπτει.
Όλα αυτά τα συμπτώματα παρουσιάζονται σε έντονο βαθμό σε όσους πάσχουν από εποχιακή κατάθλιψη. Για το άτομο που έχει προδιάθεση στην κατάθλιψη, η περίοδος των Χριστουγέννων μπορεί να γίνει ανυπόφορη και να του δημιουργηθεί η αντίληψη ότι η ζωή στις γιορτές δεν είναι τόσο ευχάριστη όσο προσπαθούν να μας πείσουν. Για πολλά άτομα η περίοδος αν δεν είναι εφιαλτική, είναι οπωσδήποτε μοναχική με αποτέλεσμα να νιώθουν ενοχές επειδή είναι ανίκανοι να βιώσουν τη χαρά των ημερών και να φέρονται με αχαριστία και αγνωμοσύνη βλέποντας τους πάντες να γιορτάζουν και τους εαυτούς τους να θέλουν να απομονωθούν και να μην βλέπουν κανένα.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η εποχιακή κατάθλιψη αντιμετωπίζεται όπως όλα τα είδη ψυχικών διαταραχών. Το άτομο καλείται να πιστέψει και πάλι στον εαυτό του με τη βοήθεια ψυχολόγων και ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων. Κλινικές μελέτες κατέδειξαν την ωφελιμότητα της φωτοθεραπείας και της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, το σημαντικότερο είναι να αντιληφθεί ο ίδιος ο ασθενής τη σοβαρότητα της κατάστασης και να θελήσει την θεραπεία του. Είναι δύσκολο τις περισσότερες φορές, γιατί ο πάσχων έχει την βεβαιότητα της ματαιότητας κάθε προσπάθειας. Η πηγή, όμως, είναι εσωτερική και συνεπώς πρέπει να συνειδητοποιήσει μόνος του την ανάγκη για βοήθεια. Η αύξηση της κοινωνικής δραστηριότητας, η γυμναστική, οι περίπατοι και οι μικρές εκδρομές με τους δικούς του, φαίνεται πως συμβάλλουν θετικά στην σταθερή αλλαγή της διάθεσής του και στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων. Ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα είναι απαραίτητο και ωφέλιμο να απομακρυνθεί ο ασθενής από την -συχνά, ανούσια- φανταχτερή ατμόσφαιρα της πόλης και να απολαύσει την αυθεντικότητα και τη γαλήνη της εξοχής. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ο ασθενής δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί την ανάγκη να απευθυνθεί για βοήθεια σε ειδικούς, πρέπει, όμως, να καταλάβει ότι δεν είναι ντροπή να ζητάμε βοήθεια από τρίτους, όταν είμαστε ανίκανοι να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητά μας.
Και η πίστη; Ποιος είναι ο ρόλος της;
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν διάφορες έρευνες που δείχνουν πως όσα άτομα πιστεύουν και παρακολουθούν τις εκκλησιαστικές λειτουργίες εμφανίζουν μικρότερο βαθμό προδιάθεσης στην κατάθλιψη.
«Οι θρησκευόμενοι άνθρωποι είναι πιο χαρούμενοι και με μεγαλύτερο βαθμό ευφορίας συγκριτικά με όσους πορεύονται στη ζωή τους χωρίς πνευματικότητα», επισημαίνει ο ψυχολόγος Dr Stephen Joseph του Πανεπιστημίου Worwick της Αγγλίας. Τονίζει παράλληλα πως συγκριτικά με αυτούς βλέπουν τις γιορτές σαν ευκαιρία να επιδοθούν σε καταναλωτικές υπερβολές, όσοι γιορτάζουν το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων παρουσιάζουν πιο υγιή και ανθεκτική ψυχολογία.
Μια έρευνα με τον τίτλο «Θρησκεία και η σχέση της με την ευτυχία, την προσδοκία από τη ζωή και την αυτοδραστηριοποίηση» που δημοσιεύτηκε στο Mental Health, Religion and Culture αποκαλύπτει πως πράγματι υπάρχει αυτός ο σύνδεσμος μεταξύ της θρησκευτικής πίστης και της ευτυχίας. Η εν λόγω έρευνα μάλιστα επισημαίνει, πως ο λόγος γι’ αυτή τη διαφοροποίηση μεταξύ των δύο κατηγοριών ανθρώπων οφείλεται στο γεγονός πως οι θρησκευόμενοι έχουν σαφέστερη αντίληψη των στόχων στη ζωή τους συγκριτικά με τους υπόλοιπους.
Ο Dr Stephen Joseph υποστήριξε, πως αυτός ο στόχος που θέτουν οι θρησκευόμενοι τους κάνει πιο αισιόδοξους, όσοι γιορτάζουν το πραγματικό μήνυμα των Χριστουγέννων είναι καθ’ όλα «επιρρεπείς» στην ευτυχία. Ο άκρατος υλισμός που ενυπάρχει στη σύγχρονη ζωή βλάπτει την ψυχική μας υγεία.
Εκατόν ένα άτομα (57 άντρες και 44 γυναίκες) συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια για τη μελέτη «Συνήθειες ζωής απέναντι στον Χριστιανισμό, την ευτυχία και τους στόχους μας» με σκοπό τον εντοπισμό της σχέσης μεταξύ χριστιανικής πίστης και ευτυχίας. Τα αποτελέσματα απέδειξαν πως όσοι πιστεύουν στον χριστιανισμό είναι ευτυχέστεροι από τους άλλους και πως πράγματι οι στόχοι που θέτουν αποτελούν την ειδοποιό διαφορά και την κινητήρια δύναμή τους. Ο Dr Stephen Joseph πρόσθεσε τέλος, πως είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου πως η θρησκευτική πίστη είναι ένας μόνο τρόπος για να δίνουμε νόημα στη ζωή μας. Αυτοί που δίνουν λιγότερη έμφαση στο κυνήγι της οικονομικής επιβεβαίωσης ή στην υλιστική επιτυχία στη ζωή τους εστιάζοντας στην κοινωνική συμμετοχή (π.χ. δωρεές σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, παροχή βοήθειας σε συνανθρώπους μας), ή στην απόδοση περισσότερης σημασίας στη διατήρηση των καλών διαπροσωπικών τους σχέσεων, παρουσιάζονται πιο ευτυχισμένοι με τη ζωή τους, ανεξάρτητα από το αν είναι θρήσκοι ή όχι. Αυτό που φαίνεται να έχει σημασία στη ζωή μας είναι να ζούμε με έναν τρόπο που να δίνει έμφαση στην κοινωνική συμμετοχή μας και στο ενδιαφέρον για τους γύρω μας. Αυτό ακριβώς είναι και το μήνυμα που μεταφέρουν τα Χριστούγεννα!
Μεθεόρτια μελαγχολία;
Οι γιορτές θα τελειώσουν, το ίδιο και οι προσκλήσεις για δείπνα και συναντήσεις, ή ακόμα και η άδεια που πήραμε από τη δουλειά. Όλοι θα γυρίσουμε στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής μας, ίσως με μια αδιόρατη μελαγχολία να μας κατακλύζει και με ένα κενό που μας κάνει να νιώθουμε άβολα, αδυνατώντας να εντοπίσουμε την αιτία της αδιαθεσίας μας. Τα πολύχρωμα λαμπάκια θα σβήσουν στα μπαλκόνια, η γειτονιά θα γίνει πάλι μουντή και αδιάφορη, οι κάδοι σκουπιδιών θα γεμίσουν με τα κλαδιά από τα χριστουγεννιάτικα δέντρα.
Μεθεόρτια μελαγχολία είναι η διάγνωση των ειδικών. Όλη αυτή η φανταχτερή χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα φεύγει αφήνοντας ένα απύθμενο κενό στη διάθεση πολλών ανθρώπων.
Ας ξεκαθαρίσουμε πως δεν είστε οι μόνοι που νιώθουν έτσι. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους του Yale όλοι και περισσότεροι συνάνθρωποί μας υποφέρουν από την μεθεόρτια μελαγχολία, αφού οι ρυθμοί στους οποίους καλούνται να επιστρέψουν δεν είναι και τόσο δελεαστικοί! Το τμήμα έρευνας της κλινικής του Yale για την κατάθλιψη, αναφέρει ότι η μεθεόρτια μελαγχολία είναι αναμενόμενη σε όλους τους ανθρώπους και σε όλο τον κόσμο. Και παρά το γεγονός ότι πολλοί έχουν μελαγχολική διάθεση και κατά την περίοδο των εορτών, ο μεθεόρτιος τύπος είναι ένα κοινό φαινόμενο που μας πλήττει συχνότερα, ιδιαίτερα τις τρεις πρώτες εβδομάδες που ακολουθούν. Αρκετές πανεπιστημιακές μελέτες αποκαλύπτουν την ελάττωση της συναισθηματικής ικανοποίησης μετά τις γιορτές, ιδιαίτερα των Χριστουγέννων.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν;
Kαταρχήν ηρεμήστε! Δεν ήρθε δα και το τέλος του κόσμου! Απλά ήταν το τέλος του χρόνου. Ένας άλλος φρέσκος, ολοκαίνουργιος και πολλά υποσχόμενος χρόνος μόλις ξεκινάει. Κρατήστε δυνάμεις για να τον …δαμάσετε!
Κάντε έναν απολογισμό. Εντοπίστε τις αξιόλογες στιγμές της περασμένης χρονιάς αντί να μελαγχολείτε. Καταγράψτε τι κερδίσατε και τι μάθατε τη χρονιά που πέρασε. Ακόμη και αν χάσατε κάτι, υπάρχει ένα μάθημα που κερδίσατε από αυτό. Μην ξεχνάτε πως υπάρχει πάντα η θετική πλευρά αρκεί να είμαστε διατεθειμένοι να την ανακαλύψουμε.
Βάλτε νέους στόχους για τον καινούργιο χρόνο που μας περιμένει και μην τον αφήσετε να σας ξεφύγει έτσι απροβλημάτιστα! Δώστε του αρμοδιότητες και νέους στόχους συγκεκριμένους και μετρήσιμους. Μήπως είναι καιρός να χάσετε τα κιλά που σας βαραίνουν από τις γιορτές, να εξοικονομήσετε το διπλάσιο της δόσης της πιστωτικής σας κάρτας μετά τα καταναλωτικά όργια που την υποχρεώσατε να υποστεί; Φυσικά υπάρχουν και σοβαρότεροι στόχοι, σημασία όμως έχει να τους θέσετε.
Περάστε στη δράση! «Αργία μήτηρ πάσης κακίας» λέει το θυμοσοφικό ρητό και αν το καλοσκεφτούμε οι γιορτές δεν είναι τίποτα περισσότερο από πολλές αργίες μαζεμένες. Καιρός για δράση και κινητικότητα και αφήστε τους άλλους να προσπαθούν να συνέλθουν από τα σύνδρομα του στυλ «ποιος -πάει -τώρα-στη-δουλειά». Κερδίστε τη χαμένη απόσταση παίρνοντας τη ζωή και τον καινούργιο χρόνο στα χέρια σας. Ίσως να μην είναι η καλύτερη χρονιά της ζωής σας, όμως αν δεν την κυνηγήσετε τότε σίγουρα δεν θα είναι.
Αποτοξινωθείτε! Για ένα περίεργο και ακατανόητο λόγο οι γιορτές είναι συνυφασμένες με ένα ατέλειωτο μπαράζ υπερβολών που εξαντλούν τον οργανισμό. Με άλλα λόγια είναι «το πανηγύρι της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων» δεμένο με πολύ αλκοόλ και αϋπνία. Βοηθήστε τον εαυτό σας να συνέλθει για να μην γίνετε κι εσείς «η χαρά του καρδιολόγου». Το ιδανικό βέβαια θα ήταν πριν τις γιορτές να υποβάλλετε τον εαυτό σας σε μια μικρή στέρηση από τις υπερβολές του φαγητού, το αλκοόλ, το τζόγο και το ξενύχτι. Έτσι θα γλιτώσετε από πολλά ευτράπελα που θα σας «ρίξουν» τη διάθεση.
Δημιουργείστε μια σειρά από μικρές «εορταστικές συνήθειες». Δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε τα επόμενα Χριστούγεννα για να ευχαριστήσουμε όσους μας εκτιμούν και έχουν αποδειχτεί πολύτιμοι για τη ζωή μας. Όπως δεν μας αναγκάζει κανείς να μετατρέπουμε τη κάθε μέρα μας σε μαρτύριο. Ας το κάνουν οι άλλοι! Αν εμείς το θέλουμε κάθε μέρα θα είναι γιορτή.
Δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές με μαγικά συστατικά που να λύνουν τα προβλήματα. Μπορούν, όμως να βελτιώσουν αρκετά τις συνθήκες. Αν τίποτε από τα παραπάνω δεν σας βοηθά, τότε κάντε υπομονή. Από έμπιστη πηγή πληροφορηθήκαμε ότι οι γιορτές θα έρθουν και πάλι του χρόνου!
Πηγές
- Medlook – Στρες των γιορτών: Οι κυριότεροι λόγοι και η αντιμετώπιση
- | businesswoman.gr | Νικήστε τη Μεθεόρτια Μελαγχολία
- Psychology researcher says spiritual meaning of Christmas brings more happiness than materialism
- PEP Web – The Psychology of the Festival of Christmas
- http://www.findarticles.com/p/articl…31/ai_21253185
- http://www.medialab.panteion.gr