Όνειρο, λένε οι επιστήμονες, είναι η οπτασία κατά την διάρκεια του ύπνου, χωρίς την συμμετοχή της βούλησης, που οφείλεται σε μερική και αυτοματική λειτουργία του εγκεφάλου. Αν σκεφτεί κανείς ότι έξι χρόνια ή 50000 ώρες της ζωής μας τις περνάμε βλέποντας όνειρα ενώ κατά τη διάρκεια μιας νύχτας βλέπουμε τέσσερα με πέντε σίγουρα θα θελήσει να μάθει περισσότερα σχετικά με αυτά.
Τα όνειρα συνήθως αφορούν γεγονότα της καθημερινής μας ζωής και δεν τα θυμόμαστε, εκτός από τα τελευταία ή αυτά που δημιουργούν έντονη συναισθηματική φόρτιση ή έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο. Βέβαια υπάρχουν και οι εφιάλτες που είναι ικανοί να διακόψουν τον ύπνο μας για ένα με δύο λεπτά. Με τα όνειρα περνάμε σε έναν αλλιώτικο κόσμο, όπου μπορούν να συμβούν τα πάντα: π.χ. να γκρεμιστούμε σε βάραθρο, να συμμετέχουμε σε ληστεία, να πετάξουμε, να συναντήσουμε και να μιλήσουμε με αγαπημένα μας πρόσωπα που δεν βρίσκονται στη ζωή κ.λπ. κι όλα αυτά χάρη στον εγκέφαλό μας που όχι μόνο δεν κοιμάται , αλλά κατά την ώρα του ύπνου συνεχίζει να εργάζεται και να παράγει εικόνες πέρα από κάθε λογική. Οι αντιδράσεις του είναι απλή συνέχεια των διαφόρων εικόνων και ενεργειών της καθημερινότητάς μας, συνέχεια των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Ορισμένα μάλιστα από αυτά μας ακολουθούν με την θέληση της ψυχής και προσπαθούμε υποσυνείδητα να τα κατευθύνουμε σύμφωνα με τις επιθυμίες μας.
Γι’ αυτό και δεν πρέπει να προσπαθούμε να τα ερμηνεύσουμε ως προφητικά, σαν «σημάδια» του πεπρωμένου που έρχονται να μας προειδοποιήσουν ή να προμηνύσουν για κάτι που θα συμβεί στο μέλλον. Άλλες φορές πάλι ,στην προσπάθειά μας να βρούμε διέξοδο στους προβληματισμούς μας, τα όνειρά μας ακολουθούν το υποσυνείδητό μας, το οποίο έχει κρυμμένες πληροφορίες την συγκεκριμένη στιγμή που τις οπτικοποιούν.
Τα όνειρα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αποτελούν την ασφαλιστική δικλείδα για την ψυχική μας υγεία γιατί μέσω αυτών το μυαλό μας μπορεί και αφομοιώνει τις εμπειρίες και τις σκέψεις προηγούμενων ημερών διαγράφοντας κάθε άχρηστη πληροφορία και βάζοντας σε τάξη τις χρήσιμες.
Τα όνειρα κατά την Άννι Μπέζαρντ, συγγραφέα του βιβλίου «η απόκρυφη ζωή του ανθρώπου» χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
- α) σε αυτά που οφείλονται σε οργανικές αιτίες, αντιστοιχούν στο κατώτερο φυσικό σώμα και δεν έχουν καμιά ξεχωριστή σημασία μια και δεν υπάρχει συνοχή σε αυτά.
β) σε αυτά που προέρχονται πάλι από το φυσικό σώμα, αλλά στην πλειοψηφία τους ανήκουν στο αιθερικό τμήμα του και δεν αξίζουν επίσης ιδιαίτερης προσοχής και
γ) τα όνειρα που είναι οι αληθινές μας εμπειρίες , έξω από τον φυσικό μας εγκέφαλο. Είναι οι εμπειρίες του πραγματικού μας εαυτού που περιβάλλεται με την λεπτή αστρική ουσία και είναι αφυπνισμένος στον αστρικό κόσμο.
Αυτά τα όνειρα νομίζουμε πως είναι «ζωντανά» και μπορούν να μας αποκαλύψουν πολλά για τον πραγματικό μας εαυτό. Μπορούν να μας παρέχουν γνώσεις και τρόπους επίλυσης των προβλημάτων μας που δεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε όταν είμαστε ξύπνιοι . Ο Πλάτωνας αναφέρει πως για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να έχουμε ρυθμίσει την δίαιτά μας με τους κανόνες της υγιεινής και της σωφροσύνης.
Προτού πάμε για ύπνο να ξυπνάμε το λογιστικό μέρος της ψυχής μας με καλά λόγια και σκέψεις συγκεντρώνοντας όλη την διάνοιά μας σε αυτές, όταν δεν παραφορτώνουμε αλλά ούτε στερούμε το επιθυμητικό – του δίνουμε ότι χρειάζεται για να κοιμηθεί, όταν επίσης κατευνάσουμε το θυμοειδές μέρος της ψυχής μας ώστε να μην κοιμηθούμε με ταραγμένη την καρδιά από οργή εναντίον των άλλων ΤΟΤΕ το πνεύμα μας αγγίζει περισσότερο την αλήθεια και κάθε άλλο παρά φαντασίες παράνομες θα παρουσιάζονται στα όνειρά του. Πρέπει να ελέγχουμε τον ψυχισμό μας και κατά την ώρα του ύπνου και όχι μόνο το χρόνο της εγρήγορσης.
Για να γενικεύσουμε το θέμα υπάρχουν λοιπόν τα ασήμαντα(κατώτερα) και τα ανώτερα που μας επισκέπτονται μόνο όταν έχουμε αυτοέλεγχο και κατά τον Πλάτωνα πάντα έχουν να μας πουν κάτι με πρωτότυπο πολλές φορές τρόπο.
Την παράξενη και μεταφυσική χροιά των ονείρων προσπάθησαν να την εξηγήσουν πολλοί και μεγάλοι ψυχίατροι ,μεταξύ αυτών ο Αυστριακός ψυχίατρος και μεγάλος δάσκαλος Φρόιντ αλλά και ο Ελβετός Γιούνγκ.
Ο Φρόιντ στο βιβλίο του «όνειρο και τηλεπάθεια»προσπαθεί με την ψυχανάλυση να εξηγήσει κάτω από ποιες συνθήκες γεννιούνται τα όνειρα και ποια είναι η σχέση τους με την καθημερινή μας ζωή. Υποστηρίζει πως μέσα στα όνειρα εμπλέκονται δύο ή και περισσότερα σύμβολα ζωής: το πραγματικό με το προφητικό. Ο εγκέφαλός μας ,σύμφωνα λοιπόν με τη θεωρία του Φρόιντ, χωρίζεται σε δύο περιοχές, που είναι άριστα συνδεδεμένες μεταξύ τους: το συνειδητό και το υποσυνείδητο, όπου εκεί συμπεριλαμβάνονται όλα μας τα ένστικτα αλλά και οι απωθημένες επιθυμίες μας.
Σίγουρα όλοι μας έχουμε απαγορευμένες επιθυμίες και ξοδεύουμε μάλιστα τεράστια ποσότητα ενέργειας για να τις κρατάμε θαμμένες πολύ βαθιά στο υποσυνείδητό μας προσπαθώντας να βγάλουμε προς τα έξω έναν άλλο εαυτό. Καλυπτόμαστε κάτω από μια μάσκα(persona) βγάζοντας προς τα έξω αυτό που θα θέλαμε να είμαστε. Αυτό συμβαίνει συχνότερα σε άτομα που προσπαθούν να εντυπωσιάσουν τους άλλους και αγωνίζονται να κρύψουν αυτό που πραγματικά είναι.
Ο ψυχίατρος Γιούγκ πίστευε πως μέσα στο υποσυνείδητο υπάρχει και το συλλογικό ασυνείδητο, μια περιοχή νοητικής διάνοιας, που περιλαμβάνει κοινές εμπειρίες από όλους μας. Έτσι εξηγείται πώς συμβαίνει άτομα που ζουν σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη να βλέπουν όνειρα με συγκεκριμένο συμβολισμό.
Οι σημερινοί επιστήμονες υποστηρίζουν πως τα όνειρα αποκαλύπτουν την αθέατη πλευρά του εαυτού μας και πως έχουμε την τάση να συνδέουμε τα όνειρα με την πραγματικότητα .Αυτό είναι η αιτία που μας οδηγεί σε λανθασμένα συμπεράσματα προκαλώντας μας πανικό ή ηθικά προβλήματα(όταν το όνειρο είναι σεξουαλικού περιεχομένου). Αν σκεφτούμε όμως πως κανένας δεν είναι υπεύθυνος για τα όνειρα που βλέπει ούτε για τον τρόπο που επιλέγει να εξωτερικευτεί το υποσυνείδητό του δεν θα πρέπει να νοιώθουμε ενοχές.
Απαιτείται λοιπόν μεγάλη προσοχή στην ερμηνεία των ονείρων. Θα πρέπει να διαφοροποιούμε συνειδητά τους συμβολισμούς των με τα όσα συμβαίνουν στην καθημερινότητα, αν θέλουμε βέβαια να «σπάσουμε» τον κώδικα των μηνυμάτων που προέρχονται από το πεπρωμένο μας, γιατί είναι βέβαιο ότι μας στέλνει!