Cyril Fagan: O Οκτώτοπος

Το κείμενο αυτό αποτελεί κεφάλαιο του βιβλίου του Cyril Fagan «Astrological origins» (19ος αιώνας, St Paul (Minn.), Llewellyn Publications, 1971, σ.161-170). Συμπληρώνει τις προσωπικές μου απόψεις πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. Έμαθα την ύπαρξη αυτού του βιβλίου τον Δεκέμβριο του 1991, 9 χρόνια μετά την «ανακάλυψη» της θεωρίας μου περί Κυριαρχίας (Dominion), για την ομάδα των 8 τομέων της ουράνιας σφαίρας.

[161] Κάθε μαθητής αστρολογίας γνωρίζει ότι το σύγχρονο ωροσκόπιο χωρίζεται σε δώδεκα τομείς, οι οποίοι αριθμούνται αντίθετα από την φορά του ρολογιού, ξεκινώντας από τον Ωροσκόπο ή αλλιώς την ακμή του 1ου οίκου. Διαιρεμένο μʼ αυτόν τον τρόπο, το ωροσκόπιο αντιπροσωπεύει ένα αόρατο περίβλημα –ή μία αύρα-, το οποίο υποτίθεται ότι περικλείει τη γη, ενώ περιστρέφεται pari passu (=την ίδια στιγμή) με την περιστροφική κίνηση της γης στον δικό της άξονα. Αυτό το περίβλημα επίσης υποτίθεται ότι κινείται μαζί με το εμπλεκόμενο άτομο όπου κι αν το τελευταίο πάει, διατηρώντας ωστόσο πάντοτε την ίδια κατεύθυνση. Ο πρώτος οίκος πάντοτε ξεκινά με τον ανατέλλοντα ορίζοντα. Αυτό το σχήμα ονομάστηκε από τους Έλληνες «Δωδεκάτοπος». Επιπλέον, οι Έλληνες το συγχρόνισαν με τα ζώδια, ξεκινώντας από την μηδενική μοίρα του Κριού, παρόλο που η σειρά των οίκων έχει κατεύθυνση από τη δύση στην ανατολή, ενώ τα ζώδια από την ανατολή στη δύση. Ως εκ τούτου, είναι ασύμβατα. Κανείς δεν μπορεί να ταξινομήσει τα δώδεκα ζώδια και τους δώδεκα οίκους, αφού έχουν αντίθετες κατευθύνσεις. Αυτό ακριβώς επεδίωξαν να κάνουν όσοι υποστήριζαν τον τροπικό ζωδιακό. [σημείωση Patrice Guinard: Δεν βλέπω κάποια συσχέτιση με την ερώτηση σχετικά με τον ζωδιακό] Επιπλέον, αυτός ο συγχρονισμός καταρρέει εντελώς στον Αρκτικό και Ανταρκτικό κύκλο, όπου κάποια ζώδια δεν ανατέλλουν ποτέ στον ορίζοντα, ενώ άλλα ποτέ δε δύουν. [162-163]

[164] Ο Δωδεκάτοπος, που είναι σήμερα μία θολή έννοια σε ολόκληρο τον αστρολογικό κόσμο, φαίνεται πως επανθίστηκε από τις απόκρυφες γραφές του Ερμή του Τρισμέγιστου –κυριολεκτικά ο τρεις φορές μεγάλος Thoth-, ενώ θεωρείται ότι έχει Αιγυπτιακή προέλευση. O Thoth όμως είναι ο αιγυπτιακός θεός της Σελήνης, ενώ ο Ερμής είναι ο ελληνικός θεός για τον Ερμή. [σημείωση Patrice Guinard: Η παρατήρηση αυτή είναι σημαντική, ποιο είναι όμως το συμπέρασμα;] Ο Δωδεκάτοπος λοιπόν είναι η ελληνική απόδοση ενός αιγυπτιακού πρωτότυπου, η οποία παραβιάζει σε κάθε σημείο την αρχετυπική τάξη πραγμάτων. Αυτό που φαίνεται να είναι το πρωτότυπο και συνεπώς αυθεντικό σύστημα οικοθεσίας περιγράφεται στον πάπυρο Greek Michigan Papyrus No. 149, πιθανότατα γραμμένο από τον ψευδο-Μανέθων (80 μ.Χ.), του οποίου η μετάφραση από τον ελληνιστή λόγιο Rupert Gleadow δημοσιεύτηκε στα τεύχη του περιοδικού American Astrology (Σεπτέμβριος και Οκτώβριος 1950). Περιγράφεται επίσης στο έργο Astronomicon του Manilius, ο οποίος έζησε στη Ρώμη στα χρόνια του Αυγούστου και του Τιβέριου (Manilii Astronomicon, εκδ. A.E. Housman, London, Grant, 1903-1930). Γνωστό και ως Οκτώτοπος (οκτώ + τόπος), αποτελείται από οκτώ μόνο οίκους, οι οποίοι έχουν δεξιόστροφη κατεύθυνση, χωρίς να επιδιώκεται η ταύτισή τους με τα ζώδια.

Στο αρχικό σύστημα, όπως είχε συλληφθεί από τους Αιγυπτίους των πρώιμων χρόνων, οι αποκαλούμενοι οίκοι ή τόποι δεν αποτελούσαν μονάδες χώρου, αλλά μονάδες χρόνου, ένα δεδομένο, το οποίο οι σύγχρονοι αστρολόγοι μαθηματικοί δεν μπόρεσαν να καταλάβουν. Έτσι, αντί των όρων οίκος ή χώρος, ελλείψει ενός καλύτερου όρου θα τους ονομάσουμε «ρολόγια». Στον αθάνατο Ίμχοτεπ, γνωστό και ως Σείριο, αποδίδεται η επινόηση του Οκτώτοπου. [σημείωση Patrice Guinard: Παραμένω πολύ δύσπιστος σχετικά με τη συγκεκριμένη απόδοση προέλευσης. Δεν υπάρχει προηγούμενη αναφορά] Φυσικά οι άξονες του κοσμικού σταυρού, το πλαίσιο του χάρτη, που καθορίζει τον Ωροσκόπο (Ascendant), το Μεσουράνημα (Midheaven), το Κατερχόμενο (Descendant) και το αντι-Μεσουράνημα (Anti-Midheaven) (το συχνά, αλλά λανθασμένα αποκαλούμενο Ναδίρ), [165] αντιμετωπίζονται και υπολογίζονται τριγωνομετρικά, ως χωρικά (spacial). Η διαίρεση της κοσμικής σφαίρας σε διάδοχα και κατιόντα τμήματα είναι επίσης διαίρεση χώρου. Αλλά και στο ζήτημα των Κυβερνητών, οι Αιγύπτιοι θεώρησαν αυτά τα ρολόγια ως μονάδες χρόνου, ως συμβατικό χρόνο, όπως οι καθημερινοί άνθρωποι τον αντιλαμβάνονται.

Για να γίνει ευκολότερος ο προσδιορισμός, θα ταυτίσουμε αυτά τα οκτώ ρολόγια με τα τοπικά χρονικά διαστήματα της ημέρας, όπου οι περισσότεροι άνθρωποι στην αρχαιότητα ήταν εξοικειωμένοι στη χρήση τους. Όλοι γνωρίζουν ότι εκτός από την ημέρα της εαρινής ή της φθινοπωρινής ισημερίας, το μήκος της ημέρας δεν είναι ποτέ ίσο με το μήκος της νύχτας. Το καλοκαίρι είναι πολύ μεγαλύτερο και το χειμώνα πιο σύντομο, με αποτέλεσμα ο ήλιος ανατέλλει και δύει σε διαφορετική στιγμή κατά τη διάρκεια του έτους. Στο χρονικό σύστημα των πραγμάτων, το μήκος των ωρών και των λεπτών είναι έτσι καθορισμένα, ώστε ο ήλιος να ανατέλλει πάντα στις 6 π.μ. και να δύει στις 6 μ.μ., να μεσουρανεί το μεσημέρι στις 12 π.μ. και να φθάνει στο αντι-Μεσουράνημα τα μεσάνυχτα στις 12 π.μ. Όπως έχει αναφερθεί και αλλού, αυτά ήταν τα smedt ή αλλιώς τα μεσοδιαστήματα των αντίστοιχων ρολογιών τους, τα οποία ήταν τα εξής:

Στα σημεία εκείνα όπου η μέρα ξεκινούσε με τη δύση, το 1ο ρολόι συγχρονιζόταν με το χρονικό διάστημα μεταξύ 4:30 μ.μ. και 7:30 μ.μ. και ούτω καθεξής. Σύμφωνα με τη συνήθεια των αρχαίων χρόνων και των ανθρώπων που κατοίκησαν σε περιοχές κάτω από τον τροπικό κύκλο, κατά τη διάρκεια του 1ου ρολογιού, που ήταν η στιγμή [166] της χαραυγής και της ανατολής, η φύση «ξυπνούσε» και οι άνθρωποι προετοιμάζονταν για τις δραστηριότητες της επόμενης ημέρας – γιʼ αυτόν τον λόγο ονόμασαν το ρολόι αυτό «ζωή». Κατά τη διάρκεια των ωρών του 2ου ρολογιού, οι άνθρωποι αντάλλαζαν τα εμπορεύματά τους και γενικότερα κέρδιζαν τα προς το ζην, γιʼ αυτό και ονόμασαν αυτό το ρολόι «χρήμα». Κατά τη διάρκεια του 3ου ρολογιού, που ταυτιζόταν με τη μεσημβρία, όταν παρατηρείτο η μέγιστη θερμοκρασία και ήταν αρκετά δύσκολο να εργαστεί κανείς, οι άνθρωποι επέστρεφαν σπίτι τους για να ξεκουραστούν ή συχνά έπαιρναν τις βάρκες τους για να απολαύσουν μία βόλτα στο ποτάμι. Έτσι αυτό το ρολόι δήλωνε το «ταξίδι». Το 4ο ρολόι ήταν αφιερωμένο στους γονείς, όπου τιμώνταν και διασκέδαζαν. Αυτή η περίοδος λοιπόν δήλωνε τους «γονείς». Κατά τη διάρκεια του 5ου ρολογιού, αυτό του ηλιοβασιλέματος, οι άνθρωποι σταματούσαν την εργασία και ο καθένας επέστρεψε στο σπίτι, στην οικογένεια. Έτσι αυτή η περίοδος δήλωνε τα «παιδιά». Το 6ο ρολόι ήταν αφιερωμένο στους ηλικιωμένους και στους ασθενείς, τους οποίους παρακολουθούσαν και φρόντιζαν να τους παρέχονται τα αναγκαία. Αυτή η περίοδος δήλωνε την «ασθένεια». Κατά τη διάρκεια του 7ου ρολογιού, τα σπίτια των ανθρώπων έκλειναν για τη νύχτα και οι σύζυγοι βρίσκονταν μαζί με τις συζύγους τους στο κρεβάτι. Έτσι αυτή η περίοδος δήλωνε την «σύζυγο». Το 8ο και τελευταίο ρολόι ήταν αυτό του ύπνου και του θανάτου, επομένως αναγνωριζόταν ως το ρολόι του «θανάτου».

Στο πρόσφατο βιβλίο τους Sleep, οι Julius Segal και Gay Gaer Luce παρατήρησαν ότι στις 10 π.μ. ένας άνδρας είναι πολύ διαφορετικός από αυτό που είναι στις 4 μ.μ. ή τα μεσάνυχτα. Ένας από τους προφανείς λόγους είναι η καθημερινή θερμοκρασία, η οποία αυξάνεται συστηματικά κατά τη διάρκεια της ημέρας και πέφτει τη νύχτα, ενώ το χαμηλότερο σημείο της είναι μεταξύ των ωρών 2 π.μ. και 5 π.μ. Αυτό, όπως υποστηρίζουν, είναι το διάστημα όπου συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα σε όσους εργάζονται τη νύχτα και στους ανθρώπους του σιδηροδρόμου. Είναι το διάστημα εκείνο όπου οι γιατροί δέχονται τον μεγαλύτερο αριθμό κλήσεων ανάγκης που αφορούν τη στεφανιαία νόσο. Στον Οκτώτοπο, το διάστημα ανάμεσα στις 2 π.μ. και 5 π.μ. καλύπτει το 8ο ρολόι -αυτό του θανάτου- και έτσι θα μπορούσε [167] να είναι το πιο κατάλληλο. Στον Δωδεκάτοπο ωστόσο, που είναι ευρέως εφαρμοσμένος, ο 8ος οίκος ταυτίζεται με τις απογευματινές ώρες, από τις 2 μ.μ. μέχρι τις 4 μ.μ., όπου δεν παρατηρείται θνησιμότητα ιδιαίτερα. Λόγω του πάθους τους για σχηματοποίηση, οι Έλληνες, στην προσπάθειά τους να συγχρονίσουν τον τροπικό ζωδιακό με τις οκτώ θέσεις ή τα ρολόγια αύξησαν τον αριθμό τους κατά τέσσερα. Αυτό το ασυνάρτητο σύστημα έγινε αποδεκτό από τους αστρολόγους, τόσο στη Δύση, όσο και στην Ανατολή τα τελευταία δύο χιλιάδες περίπου χρόνια και τιμάται σαν ένα σύμβολο πίστεως, που δεν επιδέχεται διάψευσης. Δεν βλέπουν ασυμφωνία στο γεγονός ότι ο 2ος οίκος του Δωδεκατόπου, όπου κυριαρχεί η απόκτηση χρημάτων, συμπίπτει με τις ώρες από 2 π.μ. μέχρι 4 π.μ., όπου η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων κοιμάται βαθιά, ούτε επίσης στο γεγονός ότι ο 7ος οίκος, αυτός του ζευγαρώματος, συμπίπτει με τις ώρες από 4 μ.μ. σε 6 μ.μ., όταν οι περισσότεροι από μας τελειώνουμε την εργασία και επιστρέφουμε στο σπίτι.

Συμπτωματικά, όλοι οι θρησκευόμενοι πηγαίνουν στις εκκλησιαστικές λειτουργίες το μεσημέρι (στις 2 μ.μ.), όπως ο Δωδεκάτοπος μας έχει κάνει να πιστεύουμε; Ή μήπως κάποιες κοινότητες μετέχουν στα εκκλησιαστικά δρώμενα νωρίς το πρωί; Φυσικά το κάνουν, καθώς αυτό εξαρτάται από το δόγμα. Συνεπώς, είναι ανόητο να υιοθετείται η άποψη ότι οποιοσδήποτε οίκος ή ρολόι λειτουργεί καθολικά για τη θρησκεία. Αν μία κοινότητα παρακολουθεί με συνέπεια τις εκκλησιαστικές λειτουργίες π.χ. ανάμεσα στις 6 π.μ. και 7 π.μ., σʼ αυτήν την περίπτωση το πρώτο ρολόι αναφέρεται στη θρησκεία. Εν ολίγοις, σύμφωνα με τον προγραμματισμό των καθημερινών ασχολιών, κάθε έθνος, κοινότητα, αλλά και κάθε άτομο καθορίζουν το δικό τους ρολόι και τη δική τους κυριαρχία (dominion).

Στην κατάστρωση του γενέθλιου χάρτη του Albrecht von Wallenstein, δούκα του Friedland, ο Johann Kepler, ο διάσημος αστρονόμος και αστρολόγος, σχολιάζει σχετικά με τον Δωδεκάτοπο: «… Οι αστρολόγοι διέκριναν [168] δώδεκα οίκους, προκειμένου να απαντηθούν τα ποικίλα ερωτήματα σχετικά με το ποιο άτομο επιθυμεί τη γνώση. Δεν πιστεύω όμως ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό με αυτόν τον τρόπο, καθώς μου φαίνεται ότι είναι κάπως προληπτικό, σαν να λέει κάποιος τη μοίρα (Wahrsagerisch), σαν ένα είδος αραβικής μαντείας, όπου μπορεί κάποιος να πάρει μια θετική ή αρνητική απάντηση σε οποιαδήποτε ερώτηση, για τον οποιοδήποτε, σε οποιαδήποτε στιγμή, χωρίς να γνωρίζει την ώρα γέννησης του προσώπου, συνεπώς μετατρέποντας την αστρολογία σε χρησμοδοσία, σε εξάρτηση λοιπόν από την έμπνευση που θα έχει από θεϊκά (ή μάλλον διαβολικά) πνεύματα. Καθώς λοιπόν δεν μπαίνω στη διαδικασία να ασχοληθώ ιδιαίτερα με κάθε οίκο και να φέρω στην επιφάνεια ειδικότερες ερωτήσεις, ελπίζω πως δεν θα μου καταλογιστεί κακή πρόθεση γιʼ αυτήν την παράλειψη από την πλευρά μου…» (Beitrag zur Feststellung des Verhältnisses von Kepler zu Wallenstein, Transactions of St. Petersburg University). [σημείωση Patrice Guinard: Αυτή η αναφορά του Kepler σηματοδοτεί με έναν θεμελιώδη τρόπο το πρόβλημα της μετάδοσης της αστρολογικής γνώσης και την πιθανή υποβάθμισή της μέσα από προληπτικές απόκρυφες πρακτικές. Η ωριαία αστρολογία βρίσκεται στο κέντρο της συζήτησης.]

Ωροσκόπιο: Αυτή η λέξη γενικότερα σημαίνει τον γενέθλιο χάρτη ή το ουρανόγραμμα της στιγμής της γέννησης ή οποιουδήποτε άλλου γεγονότος. Αυτό είναι ανακριβές. Ο Δρ. Richard Garnett, έφορος αρχαιοτήτων των Printed Books στο Βρετανικό μουσείο, που, ως αστρολόγος, υπέγραφε με το αναγραμματισμένο όνομα A.T. Trent και που είναι επίσης ένας από τους μεγαλύτερους Ελληνιστές μελετητές της εποχής του, κατέθεσε μία πολυδιαβασμένη πραγματεία στο Classical Review τον Ιούλιο του 1899. [σημείωση Patrice Guinard: Σχετικά με τον Richard Garnett, βλ. Patrick Curry, A confusion of prophets, London, Collins and Brown, 1992] Εκεί επισημαίνει ότι η ελληνική λέξη ώρα δεν σήμαινε μόνο την ώρα και την εποχή, αλλά και «την ανατέλλουσα ζωδιακή μοίρα σε έναν γενέθλιο χάρτη» και παραθέτει γι’ αυτό τον σκοπό, επί μακρόν, αναφορές από τον Μανέθωνα και άλλους Έλληνες συγγραφείς αστρολογίας. Συνεπώς, η ελληνική λέξη ωροσκόπος (ωροσκόπιο) κυριολεκτικά σημαίνει «μια παρατήρηση της ζωδιακής μοίρας, η οποία διασχίζει τον ανατολικό ορίζοντα σε μία δεδομένη στιγμή». Εν ολίγοις, οι λέξεις Ωροσκόπος και Ωροσκόπιο είναι συνώνυμες. Επομένως, δεν είναι δυνατό να εξακριβωθεί το ωροσκόπιό κάποιου, αν δεν είναι γνωστή η, όσο το δυνατόν πιο ακριβής στο λεπτό, ώρα γέννησης, καθώς επίσης και η ημερομηνία και ο τόπος γέννησης. [σημείωση Patrice Guinard: Ο Fagan τονίζει ότι ο Ωροσκόπος, και συνεπώς ο χάρτης, χάνουν την έννοιά τους σε ένα ωριαίο περικείμενο] Στους αρχαίους χρόνους, πριν από την εμφάνιση των εφημερίδων, η [169] μοίρα του Ωροσκόπου –η πιο προσωπική μοίρα σε κάθε χάρτη- υπολογιζόταν με τη βοήθεια των αστρολάβων ή από παρόμοια όργανα.

Κοντινό, ενδιάμεσο και μακρινό: όταν οι πλανήτες βρίσκονται πολύ κοντά στις γωνίες ενός χάρτη, λέγεται ότι βρίσκονται μπροστά, αφού οι γωνίες ή γωνιακοί άξονες, όπως ονομάζονται συχνά, είναι τα σημεία της εκλειπτικής που ανατέλλουν, μεσουρανούν, δύουν και επίσης φτάνουν στο ναδίρ. Μερικοί αστρολόγοι αποκαλούν το σημείο που ανατέλλει Ανατολικό Σημείο και αυτό που δύει Δυτικό Σημείο αλλά αυτό είναι λανθασμένο. Το σημείο της εκλειπτικής που ανατέλλει βρίσκεται ανατολικά μόνο όταν είναι σε σύνοδο με την εαρινή ή την φθινοπωρινή ισημερία, διαφορετικά όχι. Και βρίσκεται δυτικά όταν δύει σε σύνοδο μ’ αυτά τα σημεία των ισημεριών. [Σημ. Patrice Guinard: η εκλειπτική θέση δεν μου φαίνεται να είναι απόλυτη αξία]. Όμως το σημείο της εκλειπτικής που Μεσουρανεί βρίσκεται πάντα νότια στο βόρειο ημισφαίριο ενώ το ακριβώς απέναντι σημείο ή το μεσονύχτιο σημείο βρίσκεται πάντα βόρεια. Στο νότιο ημισφαίριο αυτοί οι προσανατολισμοί είναι αντίστροφοι.

Αυτές οι γωνίες αποτελούν τα μεσαία και ισχυρότερα σημεία των αντίστοιχων ρολογιών τους. Αυτό σημαίνει ότι ο Ωροσκόπος ή αλλιώς το Ωροσκόπιο (Horoscope), είναι το κέντρο του 1ου ρολογιού του Δωδεκάτοπου, το Μεσουράνημα είναι το κέντρο του 10ου ρολογιού, το Κατερχόμενο το κέντρο του 7ου ρολογιού και το Ναδίρ (anti-Midheaven) το κέντρο του 4ου ρολογιού, εάν επιλέγαμε να αντικαταστήσουμε τη λέξη ρολόι με την λέξη οίκος. Όταν οι πλανήτες είναι μΆ αυτόν τον τρόπο τοποθετημένοι βρίσκονται σε πρώτο πλάνο και στη μέγιστη ισχύ τους για καλό ή κακό, σύμφωνα με τη φύση τους. Ξεπερνούν και προηγούνται όλων των υπολοίπων πλανητών, εξουσιάζουν και χρωματίζουν τη ζωή και τον χαρακτήρα, με αποκλεισμό όλων των άλλων επιρροών. Το προσκήνιο δείχνει εκείνα τα γεγονότα και πράγματα που είναι εντελώς εμφανή, μπροστά στα μάτια κάποιου και που συμβαίνουν αμέσως ή πολύ νωρίς στη ζωή.

[170] Πλανήτες που βρίσκονται κοντά στις ακμές ή στο κέντρο των διαδοχικών ρολογιών θεωρείται ότι βρίσκονται στην ενδιάμεση σκηνή. Οι διαδοχικοί οίκοι είναι εκείνοι που ακολουθούν τους γωνιακούς, υπολογίζοντας αντίθετα προς τη φορά των δεικτών του ρολογιού. [σημείωση Patrice Guinard: Ο Fagan φαίνεται να σταματά τον Οκτώτοπο και να επιστρέφει στον «παραδοσιακό» Δωδεκάτοπο] ΜΆ αυτόν τον τρόπο, η επιρροή τους είναι λιγότερο αποτελεσματική και όχι τόσο εμφανής, όπως είναι εκείνων που βρίσκονται στο πρώτο πλάνο. Έχοντας μια μέτρια φύση, η δράση τους είναι περισσότερο βραδεία και συχνά δεν αναπτύσσονται, σύμφωνα με την πλήρη δυνατότητά τους μέχρι την μεσήλικη ζωή.

Οι πλανήτες που τοποθετούνται στις ακμές των κατιόντων ρολογιών θεωρείται ότι βρίσκονται στο παρασκήνιο. Τα κατιόντα ρολόγια είναι εκείνα που ακολουθούν τα διαδοχικά. Όντας έτσι τοποθετημένα, η επιρροή τους είναι αμυδρή, ασαφής, μακρινή, αδύναμη, απόμακρη, αναποτελεσματική και κενή ισχύος. Τα κατιόντα ρολόγια δηλώνουν τους εκτεταμένους ορίζοντες των ξεχασμένων πραγμάτων ή το απώτερο μέλλον. Όχι σπάνια, οι πλανήτες που βρίσκονται στο παρασκήνιο είναι άλαλα σημάδια, που δεν έχουν, για καλό ή κακό, καμία επιρροή, εκτός κι αν σχηματίζουν έντονες όψεις με πλανήτες στις γωνίες. Ένας γενέθλιος χάρτης θεωρείται καλός όταν οι ευεργέτες πλανήτες είναι γωνιακοί και οι κακεργέτες κατιόντες. [σημείωση Patrice Guinard: Αυτή η έννοια των κακεργετών και ευεργετών πλανητών είναι παρωχημένη.] Ενώ ένα κακό ωροσκόπιο έχει αυτές τις θέσεις αντεστραμμένες.