Στην αστρολογία υπάρχουν αρκετές μέθοδοι και τεχνικές που μας δίνουν τη δυνατότητα να ξεδιπλώσουμε όλες τις λεπτομέρειες ενός χάρτη. Στο άρθρο που ακολουθεί θα κάνουμε μια συνοπτική αναφορά στην τεχνική των αντισκιών και κόντρα αντισκιών. Η θεωρία της αντισκιάς έχει επηρεαστεί από την Πυθαγόρεια σκέψη και φιλοσοφία, που θεωρούσε πως κάθε δύναμη στο σύμπαν έχει την αντίθεσή της, ώστε να δημιουργείται ισορροπία –όπως έχει γίνει ευρέως γνωστή στις μέρες μας η θεωρία της ύλης και της αντιύλης.
Πιο συγκεκριμένα ο Έλληνας φιλόσοφος Φιλόλαος με το μη γεωκεντρικό κοσμολογικό του μοντέλο έκανε πρώτος την υπόθεση πως υπήρχε ως εξισορροπητική δύναμη προς την Γη, μία δεύτερη Γη, απέναντι από τον Ήλιο, αόρατη λόγω θέσης, γνωστή ως Αντισκιά ή αλλιώς ως «αντι-χθων», δηλαδή απέναντι από τη Γη (χθων). Αν και η θεωρία ξεκίνησε αρχικά με την έννοια της αντισκιάς, του ειδώλου κάθε μοίρας του ζωδιακού, κάποια στιγμή δημιουργήθηκε η ιδέα της κόντρα αντισκιάς, που βρίσκεται σε διάμετρο με την αντισκιά.
Η αντισκιά μιας ζωδιακής μοίρας είναι η κατοπτρική μοίρα ως προς τον άξονα Καρκίνου / Αιγόκερω, τα λεγόμενα ηλιοστάσια, περίπου 22 Ιουνίου / 22 Δεκεμβρίου όπου έχουμε την ημέρα με τη μεγαλύτερη / μικρότερη ηλιοφάνεια, αντίστοιχα. Με αυτή την αντανάκλαση, επί της ουσίας οι δύο μοίρες που συνδέονται μέσω αντισκιάς έχουν κάποια κοινά σημεία επαφής και κατά κάποιο τρόπο θα μπορούσαμε να πούμε πως εναρμονίζονται, απέχουν το ίδιο από τον άξονα των ηλιοστασίων και συνδέονται με το γεγονός πως αυτά τα δύο σημεία του ζωδιακού έχουν ίση διάρκεια ημέρας και νύχτας.
Η κόντρα αντισκιά βρίσκεται πάντοτε σε διάμετρο με την αντισκιά και βασίζεται στην «αντίστροφη αντανάκλαση», οι μέρες της μιας μοίρας καθρεφτίζονται στις νύχτες της κόντρα αντισκιάς, επομένως θα μπορούσαμε να πούμε πως μια τέτοια όψη μέσω κόντρα αντισκιάς φέρει μη συμβατά χαρακτηριστικά.
Όπως αναφέρει και η Deborah Houlding σε σχετικό της άρθρο, η τεχνική των αντισκιών φαίνεται πως έχει μια μακρά ιστορία και πιστεύεται ότι εισήχθη σε πολύ πρώιμο στάδιο ανάπτυξης ζωδιακού κύκλου. Οι ρίζες της φθάνουν περίπου ως την εποχή που η 15ο του Κριού σηματοδοτούσε την Εαρινή Ισημερία, όπως επίσης η 15ο Καρκίνου / Αιγόκερω αντιστοιχούσε με τα ηλιοστάσια.
Η χρήση των αντισκιών διδάχτηκε από τον Ίππαρχο τον Ρόδιο (περ.190 π.Χ. – 120 π.Χ.) τον σπουδαίο Έλληνα αστρονόμο, γεωγράφο, χαρτογράφο και μαθηματικό, ο οποίος θεωρείται από αρκετούς ως ο «πατέρας της Αστρονομίας». Επίσης υπάρχουν καταγραφές σε αστρολογικά κείμενα πως τις χρησιμοποιούσαν ο Μανίλιος, ο Δωρόθεος, ο Πτολεμαίος, ο Παύλος ο Αλεξανδρινός και άλλοι.
Τον 4ο μ.Χ. αιώνα βρίσκουμε μια εκτενή αναφορά στο βιβλίο “Matheseos Libri VIII» του Ρωμαίου αστρολόγου Firmicus Maternus που όπως αποδεικνύεται από τα γραπτά του, είχε ασχοληθεί αρκετά με την τεχνική των αντισκιών. Ο Firmicus Maternus λάμβανε υπ’ όψιν ακόμα και τις περιπτώσεις όπου ένας πλανήτης συνδεόταν με γωνία τριγώνου ή εξαγώνου με την αντισκιά ενός άλλου πλανήτη ενώ αντιθέτως για τον William Lilly που επίσης υπάρχουν αναφορές πως είχε μελετήσει συστηματικά τις αντισκιές, δεν υπάρχουν στοιχεία πως χρησιμοποιούσε τις όψεις τριγώνου και εξαγώνου από και προς την αντισκιά, παρά μόνο την όψη συνόδου, με ανοχή μέχρι και τρεις μοίρες.
Ωστόσο σήμερα υπάρχουν αναφορές και για ποιο αυστηρή ανοχή που δεν ξεπερνά την μιάμιση με δύο μοίρες.
Αν θέλουμε να εξηγήσουμε με πολύ απλά λόγια πώς βρίσκουμε την αντισκιά και κόντρα αντισκιά μιας μοίρας, ας υποθέσουμε πως έχουμε την απεικόνιση του ζωδιακού κύκλου σε μία κόλλα χαρτί και το διπλώνουμε στη μέση, ακριβώς πάνω στον άξονα 0ο Καρκίνου / 0ο Αιγόκερω, ώστε να ενωθούν τα δύο ημικύκλια του ζωδιακού και να «καθρεφτιστεί» η μία μοίρα πάνω στην άλλη. Έτσι λοιπόν, όταν θέλουμε να βρούμε την αντισκιά της 5ο Κριού, βλέπουμε πως αφού έχουμε διπλώσει το χαρτί -που δώσαμε ως παράδειγμα- πέφτει πάνω στην 25ο Παρθένου. Η 5ο Κριού έχει αντισκιά την 25ο Παρθένου ενώ η μοίρα που βρίσκεται ακριβώς σε διάμετρο με την αντισκιά, ονομάζεται κόντρα αντισκιά, στην περίπτωσή μας είναι η 25ο Ιχθύων. Ένα ακόμα παράδειγμα: Η αντισκιά της 20ο Διδύμων βρίσκεται στην 10ο Καρκίνου ενώ η κόντρα αντισκιά βρίσκεται στην 10ο Αιγόκερω.
Τα ζεύγη που μπορούμε να θυμόμαστε ώστε να υπολογίζουμε γρηγορότερα τις αντισκιές είναι: Κριός/Παρθένος, Ταύρος/Λέων, Δίδυμοι/Καρκίνος, Ζυγός/Ιχθείς, Σκορπιός/Υδροχόος και Τοξότης/Αιγόκερως. Όταν αφαιρέσουμε τη ζωδιακή μοίρα του πλανήτη του ενός ζωδίου από το 30 (30 μοίρες έχουμε ανά ζώδιο) τότε το υπόλοιπο είναι η θέση της αντισκιάς στο άλλο ζώδιο του ζεύγους. Έτσι, έχουμε ένα πλανήτη στις 20ο του Κριού. Η αντισκιά του θα είναι στο ζευγάρι του (Παρθένος), αλλά στην μοίρα 30-20=10. Στην 10ο της Παρθένου. Η κόντρα αντισκιά θα είναι ακριβώς απέναντι, στις 10ο Ιχθύων.
Όπως αναφέρεται από μελέτες αστρολόγων, η αντισκιά ενός πλανήτη θεωρείται ως ευνοϊκό σημείο και φέρει χαρακτηριστικά που αγγίζουν τη φύση των λεγόμενων ευνοϊκών όψεων –κάποιοι μελετητές κάνουν λόγο για χαρακτηριστικά εξαγώνου ή τριγώνου ενώ άλλοι μιλούν για φύση συνόδου- ενώ η κόντρα αντισκιά φέρεται πως έχει μια πιο προκλητική φύση, όπως και η όψη αντίθεσης και τετραγώνου.
Ο Firmicus Maternus στο βιβλίο του (Matheseos) αναφέρεται σε αρκετά παραδείγματα, ως απόδειξη της αποτελεσματικότητας των αντισκιών και τις λεπτομέρειες που μπορεί να προσφέρουν. Ο ίδιος μάλιστα, ήταν της άποψης πως όταν δύο πλανήτες δε σχηματίζουν κάποια παραδοσιακή όψη, παρά μόνο συνδέονται με αντισκιά, τότε η όποια θετική ή αρνητική επιρροή δε σχετίζεται απλώς με τη φύση της όψης αλλά κυρίως με τη φύση των πλανητών.
Πάνω σε αυτή τη θεωρία, ο Firmicus Maternus δίνει ένα παράδειγμα χάρτη, όπου κρατάει την ανωνυμία του κατόχου –κάποιοι κλασικοί μελετητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως πρόκειται για το χάρτη του Ceionius Rufius Albinus. Στο χάρτη λοιπόν που μας δίνει ως παράδειγμα, η Σελήνη βρίσκεται στον Καρκίνο, ο ωροσκόπος στο Σκορπιό και ο Άρης στον Υδροχόο. Δεν σχηματίζεται κάποια όψη ανάμεσα στους δύο πλανήτες, όμως η αντισκιά της Σελήνης βρίσκεται στους Διδύμους και σχηματίζει τρίγωνο με τον Άρη.
Επίσης η αντισκιά του Άρη στο Υδροχόο, βρίσκεται στο Σκορπιό, πάνω στον ωροσκόπο και σε τρίγωνο με τη Σελήνη. Ο Firmicus κατέληξε πως αυτή η σχέση Άρη, Σελήνης και ωροσκόπου είναι ενδεικτική για προβλήματα και συγκρούσεις που ίσχυαν στη ζωή του κατόχου του χάρτη.
Όπως έχει παρατηρηθεί και από σύγχρονους αστρολόγους που έχουν μελετήσει την τεχνική των αντισκιών και κόντρα αντισκιών, πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια μέσα στο χάρτη που μπορεί να προβάλει μια σύνδεση ανάμεσα σε δύο πλανήτες, που δεν γίνεται αμέσως αντιληπτή εφόσον δεν φαινόταν να έχουν κάποια ιδιαίτερη αλληλεπίδραση μέσω μιας παραδοσιακής όψης.
Η μέθοδος των αντισκιών εφαρμόζεται ευρέως στην Ωριαία αστρολογία, ενώ θα μπορούσε επίσης να βρει εφαρμογή στη γενέθλια αστρολογία, σε χάρτες σχέσεων, στις διελεύσεις και σε συστήματα πρόγνωσης, ώστε να αναζητήσουμε μικρές ή μεγαλύτερες λεπτομέρειες που έρχονται στην επιφάνεια και να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα. Ο John Frawley μάλιστα, είχε δηλώσει σε μια δημόσια συζήτηση πως είχε συναντήσει αρκετές περιπτώσεις ετήσιων χαρτών όπου η αντισκιά των δεσμών της Σελήνης έπεφτε μέσα στον άξονα συγκεκριμένων οίκων όπου είχε εκδηλωθεί ένα χαρακτηριστικό γεγονός, τη δεδομένη χρονική περίοδο.
Μία διέλευση, μία έκλειψη, ένας προοδευμένος πλανήτης, με αυτή τη μέθοδο θα μπορούσε να ενεργοποιεί την αντισκιά ενός γενέθλιου πλανήτη και τότε να προβάλλεται από εκεί η ενέργεια πάνω στον ίδιο τον πλανήτη. Όσον αφορά τις διελεύσεις, όταν ένας πλανήτης διελαύνει από τη μοίρα αντισκιάς ενός γενέθλιου πλανήτη, σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο θεωρείται πως δημιουργείται μια σχετική αλληλεπίδραση μεταξύ του διελαύνοντος και του γενέθλιου πλανήτη. Επίσης έχει παρατηρηθεί η σπουδαιότητα των διελεύσεων, κυρίως των εξωκρόνιων πλανητών, από τη μηδενική μοίρα του Παρορμητικού σταυρού, διότι ενεργοποιεί το μεσοδιάστημα των πλανητών που συνδέονται με αντισκιά.
Ως παράδειγμα, μπορούμε να δούμε την περίπτωση ενός χάρτη συναστρίας όπου η Αφροδίτη τους ενός βρίσκεται στις 10ο του Λέοντα ενώ ο Άρης του άλλου βρίσκεται στις 20ο του Ταύρου. Με μια γρήγορη ματιά η σχέση αυτών των δύο πλανητών μάλλον θα περνούσε απαρατήρητη, καταλήγοντας αφενός μεν στο ότι δε σχηματίζουν κάποια όψη μεταξύ τους, αφετέρου στο ότι βρίσκονται και οι δύο πλανήτες στον σταθερό σταυρό, με μια σχέση τετραγώνου ανάμεσα στα δύο ζώδια. Και όμως, η Αφροδίτη βρίσκεται στην αντισκιά του Άρη και με βάση την τεχνική των αντισκιών μπορούμε να δούμε ότι κατά κάποιο δυσδιάκριτο τρόπο συνεργάζονται μεταξύ τους.
Η αστρολόγος Darrelyn Gunzburg μετά από έρευνες που έχει κάνει πάνω σε συναστρίες με την τεχνική των αντισκιών, υποστηρίζει ένθερμα πως όταν σε μια συναστρία συνδέονται πλανήτες των δύο εξεταζόμενων χαρτών μέσω αντισκιάς, πρόκειται για μια πολύ δυναμική αλληλεπίδραση και προκύπτει μια στενή σχέση σε αυτούς τους δύο πλανήτες.
Έστω ότι ο Α έχει έναν πλανήτη στην αντισκιά ενός πλανήτη του Β, τότε η παρουσία του Α ατόμου είναι καταλυτική ως προς την έκφραση του πλανήτη του Β ατόμου, διότι μέσω της αλληλεπίδρασής τους τον βοηθά να εκφράσει με περισσότερη ευκολία τις ιδιότητες του πλανήτη και να εκδηλώσει τις ανάλογες τάσεις.
Να αναφέρουμε άλλο ένα παράδειγμα, στο γενέθλιο χάρτη αυτή τη φορά. Ο Ήλιος βρίσκεται στις 10ο του Κριού και η Σελήνη στις 20ο της Παρθένου. Αυτά τα δύο ζώδια δεν είναι συμβατά μεταξύ τους, ο μεν παρορμητικός Κριός χαρακτηρίζεται από το στοιχείο της Φωτιάς, η δε μεταβλητή Παρθένος ανήκει στο στοιχείο της Γης.
Όμως, σύμφωνα πάντα με την τεχνική των αντισκιών, η σχέση αυτών των δύο πλανητών που δώσαμε ως παράδειγμα, του Ήλιου στον Κριό και της Σελήνης την Παρθένο, θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά άρα θετικά, εφόσον ο ένας πλανήτης βρίσκεται στην αντισκιά του άλλου. Η τάση της Παρθένου για ακρίβεια, πρόγραμμα και οργάνωση θα μπορούσε να σώσει από δύσκολες καταστάσεις έναν ανυπόμονο και αυθόρμητο Κριό. Έτσι ο Ήλιος και η Σελήνη φαίνεται να αλληλεπιδρούν και να εκφράζονται με έναν ωφέλιμο τρόπο, σε μακροπρόθεσμη βάση.
Ένα ακόμα παράδειγμα που μπορούμε να αναφέρουμε πάνω στη γενέθλια αστρολογία, είναι ο χάρτης της Χριστίνας Ωνάση.
Ο ωροσκόπος της βρίσκεται στις 25ο 43′ Ταύρου και η αντισκιά του βρίσκεται στις 4ο 16′ του Λέοντα, σε σύνοδο με το ναδίρ του ωροσκοπίου της, ενώ η κόντρα αντισκιά του ωροσκόπου βρίσκεται σε διάμετρο από τη μοίρα της αντισκιάς, δηλαδή σε σύνοδο με το μεσουράνημα. Ο 4ος οίκος μεταξύ άλλων συμβολίζει τα «θεμέλια», την οικογένεια. Να σημειώσουμε επίσης πως ο 4ος οίκος της έχει ως κυβερνήτη τον Ήλιο, ο οποίος σύμφωνα με την αστρολογία θεωρείται το κατ’ εξοχήν σύμβολο του πατέρα.
Μπορούμε να συμπεράνουμε πως η ταυτότητά της (ωροσκόπος) μέσω αυτής της σύνδεσης με τη μέθοδο των αντισκιών, σφυρηλατήθηκε και διαμορφώθηκε άμεσα από την οικογένεια και τον πατέρα της. Επίσης βλέπουμε πως ο κυβερνήτης του 4ου οίκου, ο Ήλιος, βρίσκεται τοποθετημένος στις 19ο 13′ Τοξότη, στην ακμή του 8ου οίκου που μεταξύ άλλων σχετίζεται με τα χρήματα άλλων και τις κληρονομιές. Η αντισκιά του Ήλιου βρίσκεται στις 10ο 46′ Αιγόκερω, σε σύνοδο με το γενέθλιο Ερμή της, κυβερνήτη 2ου οίκου. Φυσικά, δεν υπάρχει αμφιβολία για την κληρονομιά που της άφησε ο πατέρας της και επηρέασε άμεσα την οικονομική της κατάσταση.
Ας δούμε τώρα το μεσουράνημα του χάρτη της, όπου βρίσκεται στις 3ο 38′ Υδροχόου, ενώ η αντισκιά του τοποθετείται στις 26ο 21′ Σκορπιού, σε σύνοδο με την ακμή του 7ου οίκου, των σημαντικών σχέσεων και του γάμου. Η κόντρα αντισκιά βρίσκεται σε σύνοδο με τον ωροσκόπο της. Η κοινωνική της εικόνα καθοριζόταν σε μεγάλο βαθμό από τις σημαντικές σχέσεις της ζωής της και το γάμο, ενώ από αυτή την εμπλοκή 10ου και 7ου υπήρχε η τάση να προκύπτει ένας αρνητικός αντίκτυπος στην προσωπική της ταυτότητα (κόντρα αντισκιά σε σύνοδο με τον ωροσκόπο).
Κυβερνήτης του 7ου οίκου είναι ο Πλούτωνας, τοποθετημένος στον 4ο γενέθλιο και σε πολύ κλειστό τρίγωνο με τον Ήλιο στην ακμή του 8ου. Ακόμα όμως και αν εξετάσουμε και τον Άρη, ως παραδοσιακό κυβερνήτη του Σκορπιού αλλά και κυβερνήτη του 12ου οίκου της, βλέπουμε πως βρίσκεται σε έξαρση στον Αιγόκερω, να κυριαρχεί -μέσω της συνόδου- στη Σελήνη της, σε θέση αδυναμίας. Έτσι λοιπόν, βλέπουμε πώς η οικογένεια και σημαντικές σχέσεις της, κυριαρχούσαν στη ζωή της και καθόριζαν σημαντικά την πορεία της.
Μέσα από αυτή τη σύντομη παρουσίαση, δίνεται μία γενική εικόνα της χρήσης και της επιπρόσθετης πληροφόρησης που μας προσφέρει η τεχνική των αντικατοπτρικών σημείων του ζωδιακού.
Στην συνέχεια, ο ερευνητής μπορεί να πειραματιστεί με τις αντισκιές και τις κόντρα αντισκιές, προκειμένου να εξοικειωθεί με την χρήση τους και να καταλήξει στα προσωπικά του συμπεράσματα. Φυσικά, όποιος θελήσει να μοιραστεί τα ευρήματά του μαζί μας, θα είναι προς όφελος όλων μας.