Ή μήπως η ευτυχία είναι ακόμα μια ψευδαίσθηση; Η ευτυχία είναι μία έννοια που ταλαιπωρεί τους ανθρώπους από τα πανάρχαια χρόνια. Για να την κατανοήσουμε καλύτερα πρέπει να την εξετάσουμε και για να το κάνουμε αυτό, πρέπει πρώτα απ’ όλα να αναλογιστούμε εάν υπάρχει ευτυχία.
Η επιστημονική προσέγγιση επιβάλλει την παρουσίαση αποδείξεων για την αποδοχή οποιασδήποτε θεωρίας. Βάσει τούτου, μπορεί η ευτυχία να παρατηρηθεί ή να μετρηθεί; Μια ψυχολογική θεωρία, η Θεωρία της Κοινωνικής Μάθησης, αναφέρει ότι πρόκειται για μια προσαρμοσμένη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, παρατηρώντας τους γονείς μας να γελούν ή να χαμογελούν μαθαίνουμε ότι πρέπει να γελάμε, προκειμένου να τραβήξουμε την προσοχή. Όσο πιο πολύ χαμογελά και γουργουρίζει ένα μωρό, τόσο πιο τακτικά γίνεται δέκτης θετικής συναισθηματικής προσοχής με τη μορφή του χαμόγελου ή του γέλιου.
Άλλοι ψυχολόγοι δηλώνουν ότι η ευτυχία είναι μια εξαρτημένη αντίδραση, δηλαδή όσο περισσότερο γελάμε στην παιδική ηλικία τόσες περισσότερες επιβραβεύσεις δεχόμαστε, με τη μορφή αγκαλιάς ή φαγητού, πράγμα το οποίο μας ωθεί να γελάμε περισσότερο. Μοιάζει κάπως με την προηγούμενη θεωρία, εμπεριέχει όμως και μια δόση από το πείραμα του Παβλόφ με το σκύλο. Επιπλέον, αυτή η θεωρία μπορεί να εφαρμοστεί και από την αντίθετη πλευρά, δηλαδή όσο πιο θλιμμένος είναι ένας γονέας τόσο πιο πολύ θα κατσουφιάζει το παιδί. Κάποιοι άλλοι ψυχολόγοι λένε ότι η ευτυχία είναι μια Κοινωνικά Επιθυμητή Συμπεριφορά που μαθαινόταν από την αρχαιότητα.
Τα μέλη ενός κοινωνικού συνόλου τα οποία μάθαιναν πρώτα να χαμογελούν, επιβραβεύονταν σε μεγαλύτερο βαθμό από τα υπόλοιπα μέλη. Με τον ίδιο τρόπο, όσα μέλη της ομάδας αναζητούσαν την προσοχή των άλλων, μάθαιναν να χαμογελούν και εκείνα. Μπορείτε να φανταστείτε τον νεαρό πρωτόγονο να χαμογελάει πλατιά για να τραβήξει την προσοχή της ελκυστικής νεαρής γυναίκας που περνάει από δίπλα του! Τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει και τόσο, παρά το πέρασμα τόσων χρόνων.
Κάποιες άλλες θεωρίες ξεκίνησαν από την αντίθετη πλευρά του φάσματος της ευτυχίας. Ένας ψυχολόγος αναφέρει ότι η επίδειξη των δοντιών είναι μια φυσική ένδειξη προειδοποίησης και επιθετικότητας: ‘έλα πιο κοντά και θα σε δαγκώσω’. Με άλλα λόγια, η προσέγγιση αυτή καταλήγει ότι, το χαμόγελο και η επίδειξη των δοντιών είναι μια αντίδραση η οποία πρέπει να απομονωθεί από την ανθρώπινη συμπεριφορά, προτού εξεληχθεί και γίνει αποδεκτή ως ένδειξη γαλήνης και ευτυχίας – όπως αντιλαμβάνεστε αυτή είναι μία όχι και τόσο δημοφιλής θεωρία.
Μια άλλη ομάδα ψυχολόγων, η ονομαζόμενη Old Wives Tales Society, ισχυρίστηκε ότι το χαμόγελο είναι απλά μια ένδειξη εντερικών διαταραχών, στομαχόπονου και αερίων. Ο Φρόυντ υποστήριξε ότι όταν οι άνθρωποι χαμογελούν αυτό σημαίνει ότι σκέφτονται το σεξ, και πιθανόν να είχε δίκιο! Ο Μπιλ Γκέιτς εισηγήθηκε ότι η ευτυχία είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής σε κάθε σπίτι στην Κίνα και ο Ρίτσαρντ Νίξον είπε ότι ευτυχία είναι να μην σε τσακώσουν, και πιθανόν να είχε και αυτός δίκιο! Στις ακτές της Αυστραλίας ο Πρωθυπουργός, Τζων Χάουαρντ, περίγραψε την ευτυχία σαν μια εντολή για την επιβολή του Φόρου Αγαθών και Υπηρεσιών, αλλά δεν ήταν καθόλου σωστός στην περιγραφή του!
Άραγε πως περιγράφει την ευτυχία ένας επιστήμονας της Ψυχολογικής Αστρολογίας; Ο επιστήμονας αυτός λέει ότι η ευτυχία είναι ένας υπερυψωμένος Ήλιος που έχει πίσω του τον Ουρανό. Σοβαρά όμως, οι αστρολόγοι εντοπίζουν την ευτυχία σε χάρτες με διάφορα χαρακτηριστικά. Ψάχνουμε ‘χαρούμενα’ ζώδια όπως το Λέοντα, τους Διδύμους, τον Τοξότη, το Ζυγό και τον Ταύρο, ζώδια τα οποία έχουν στη βάση τους χαρακτηριστικά της ευτυχίας. Αναζητούμε τα χαρακτηριστικά στον Ωροσκόπο, στις ακμές τωμ οίκων της Φωτιάς και περιτριγυρισμένα με ‘χαρούμενους’ πλανήτες. Μην απογοητευτείτε αν ανήκετε στο ζώδιο του Αιγόκερου, κάθε ζώδιο έχει τις δικές του ιδιότητες και εκτός αυτού, είναι πολύ πιθανόν να έχετε και εσείς κάποιες από αυτές τις όψεις, γι’ αυτό διαβάστε παρακάτω!
Όλοι πιστεύουμε ότι έχουμε ‘χαρούμενους’ πλανήτες, και όντως έχουμε, διαφέρουν όμως σε αναλογία. Για παράδειγμα, οι αστρολόγοι λένε συχνά ότι ένας Λέοντας λάμπει στο σκοτάδι – ο Ήλιος παρατηρείται να λάμπει από κάθε του άνοιγμα, ενώ η Αφροδίτη, ο πλανήτης της φιλίας και των σχέσεων, είναι πιο ευτυχής από όλους όταν βρίσκεται κοντά στη φωτεινότητά του. Κάποιες άλλες ‘χαρούμενες’ όψεις στο γενέθλιο σας χάρτη είναι: όταν ο Ήλιος ή η Αφροδίτη βρίσκεται σε ένα από τους οίκους της Φωτιάς (1ο, 5ο και 9ο), γιατί αυτό σας χαρίζει μια θετική αντιμετώπιση της ζωής. Οι Δίδυμοι, που μιλάνε τόσο πολύ και απολαμβάνουν το πάρε-δώσε, έχουν και αυτοί τη θέση τους. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές όταν η Αφροδίτη βρίσκεται σε αυτό το ζώδιο, αλλά δεν είναι και τόσο καλό αν ο Ωροσκόπος βρίσκεται στο ζώδιο των Διδύμων γιατί αυτό κάνει το άτομο να ανησυχεί πολύ και να το διακατέχει υπερβολική φλυαρία στο κεφάλι του. Οι Ταύροι είναι εξίσου χαρούμενοι γιατί ξέρουν ακριβώς πως να χαρούν τις γαστρονομικές απολαύσεις, πολύ περισσότερο από τους υπόλοιπους από εμάς. Ψάξτε να βρείτε κάποιον υπέρβαρο και θα δείτε ένα Ταύρο να παραμονεύει να ορμηθεί. Η αναφορά στους Ζυγούς γίνεται γιατί ξέρουν πως να είναι όμορφοι και η ομορφιά τους τούς οδηγεί σε πλούσιους συντρόφους και αυτό με τη σειρά του τους οδηγεί στην ευτυχία (αυτό τουλάχιστον βλέπουμε να γίνεται τηλεόραση!).
Τι γίνεται όμως με τις σχέσεις; Ποιοι πλανήτες συμβάλουν σε μια καλή σχέση;
Ο Ερμής είναι ο πλανήτης της ομιλίας (επικοινωνίας), άρα αν βρείτε κάποιον που έχει τα ίδια ενδιαφέροντα με εσάς, τότε συνδέεστε σε ένα πνευματικό επίπεδο. Η Αφροδίτη είναι ο κοινωνικός πλανήτης, οπότε αν βρείτε κάποιον που του αρέσουν οι ίδιες κοινωνικές εκδηλώσεις όπως κι εσάς, τότε έχετε συμβατότητα όσον αφορά τις ιδιότητες της Αφροδίτη. Αν βρείτε κάποιον που να απολαμβάνει τα ίδια παιχνίδια με εσάς, είναι πολύ πιθανόν να υπάρχει κάποια σύνδεση στον Αρη σας. Αν πάλι βρείτε κάποιον που αγαπάει τα ζώα ή τα τυχερά παιχνίδια, τότε ψάξτε για κάτι κοινό σε σχέση με το Δία.
Τέλος, αν βρείτε κάποιον που απολαμβάνει πολύ το σεξ, τότε μιλάμε για τον Πλούτωνα σε μια ωραία όψη με την Αφροδίτη στον όγδοο οίκο, τον οίκο της σεξουαλικότητας και της έκστασης. Σίγουρα θα έχετε μια πολύ καλή σεξουαλική εμπειρία! Και αφού μιλάμε για σεξ, να σας πω ότι μέσα από την εμπειρία μου ως Σύμβουλος Γάμου έχω διαπιστώσει ότι η σεξουαλική απόσταση των ζευγαριών είναι ο κύριος λόγος των χωρισμών. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες αναζητούν τη σεξουαλική επαφή κάθε τρεις μέρες και οι γυναίκες κάθε φορά που θα δουν τον Ρίτσαρντ Γκηρ στο «Pretty Woman»! Οπότε, αν ο γάμος σας βρίσκεται σε κρίση, καλύτερα να πλησιάσετε ερωτικά το σύντροφό σας παρά να το σκέφτεστε. Υπάρχουν βέβαια πολλοί άλλοι παράγοντες του επηρεάζουν τις σχέσεις μας, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία και δεν αφορά το άρθρο μας.
Οι άνθρωποι που είναι πραγματικά ευτυχισμένοι έχουν και άλλες ιδιότητες, πέρα από τη συμβολή των ζωδίων και των πλανητών. Έχουν αγαθά όπως την επιτυχία και οι επιτυχημένοι άνθρωποι συνήθως έλκουν άλλους επιτυχημένους ανθρώπους. Από την άλλη, τα χρήματα δεν φέρνουν την ευτυχία (παρά τα όσα βλέπουμε στην τηλεόραση), αλλά το να μπορείς να αγοράσεις τροφή και να προστατεύσεις τον εαυτό σου είναι μια μορφή ευτυχίας. Το μάθημα για τη φτώχεια έκανε φτερά όταν η Εκκλησία έκανε κήρυγμα στους καλούς Χριστιανούς να μην ζητάνε μείωση του ενοικίου τους από το σπιτονοικοκύρη τους, κι αυτό γιατί ο σπιτονοικοκύρης ήταν η ίδια η Εκκλησία! Ναι, τα χρήματα είναι από καιρό βρώμικα. Αλλά τι είναι η επιτυχία και πως τη φτάνουμε;
Οι επιτυχημένοι άνθρωποι είναι συχνά ευτυχισμένοι άνθρωποι και έχουν μελετηθεί από αποτυχημένους ανθρώπους για τον απλό λόγο ότι η επιτυχία και η ευτυχία είναι κοινές ανθρώπινες επιθυμίες. Και μαζί με την επιτυχία έρχεται το χρήμα, το γρήγορο αυτοκίνητο, το ‘καυτό’ ταίρι, και πάει λέγοντας.
Μελέτες στο θέμα της επιτυχίας, ειδικότερα από τους Ρίτσαρντ Μπάντλερ και Τζων Γκράιντερ που ανέπτυξαν το Νευρο-Γλωσσολογικό Πρόγραμμα (NLP), έδειξαν ότι οι επιτυχημένοι άνθρωποι έχουν κάποιες πνευματικές ιδιότητες τις οποίες δεν έχουν όσοι δεν είναι και τόσο πετυχημένοι. Ποιες είναι άραγε αυτές οι ιδιότητες;
Οι ευτυχισμένοι και επιτυχημένοι άνθρωποι δεν δίνουν μεγάλη προσοχή στις αποτυχίες ή τις απώλειές τους. Αντίθετα, στο μυαλό τους πλάθουν εικόνες των επιτυχιών και των στόχων τους. Η απλή κατάληξη είναι ότι αν δώσουμε την πρέπουσα σημασία στις επιτυχίες μας, θα γίνουμε πραγματικά επιτυχημένοι και ευτυχισμένοι.
Τελικά αποδείχτηκε ότι όλα είναι στο μυαλό μας. Αν αναβιώσουμε εικόνες και ήχους από χαρούμενες εμπειρίες, τότε αισθανόμαστε χαρούμενοι. Αν όμως δημιουργήσουμε δυσάρεστες εικόνες, ήχους και συναισθήματα, είναι φυσικό να νιώσουμε δυστυχισμένοι. Μιλήστε με κάποιον που χαίρεται τη ζωή, τις επιτυχίες και τα σχέδιά του. Είναι μια θετική προσέγγιση που θα σας δώσει μια καθαρή εικόνα της επιτυχίας και θα νιώσετε καλύτερα μόνο που θα συνομιλήσετε με αυτό το άτομο. Το να ακούτε όσα έχει να σας πει ένας δυστυχισμένος άνθρωπος δεν είναι ό,τι καλύτερο. Αν ποτέ ήρθατε σε επαφή για ένα διάστημα με ένα άτομο που υποφέρει από μελαγχολία, τότε γνωρίζετε ακριβώς τι σας λέω – θα μελαγχολήσετε και εσείς.
Αν θέλετε να γίνετε πιο πετυχημένοι και πιο ευτυχισμένοι προσπαθήστε να επαναφέρετε εικόνες, ήχους και συναισθήματα από τις προσωπικές σας στιγμές ευτυχίας και επιτυχίας. Όσο περισσότερη προσοχή δίνετε στις επιτυχίες σας και, αντίστοιχα, όση λιγότερη δίνετε στις αποτυχίες και τις απώλειές σας, τόσο πιο ευτυχισμένοι θα γίνετε.
Αυτή η άσκηση προέρχεται από το Νευρο-Γλωσσολογικό Πρόγραμμα NLP (‘Unlimited Power’ του Αντονι Ρόμπινς):
- Καθίστε αναπαυτικά και χαλαρώστε. Θυμηθείτε κάποια στιγμή που ήσασταν πολύ ευτυχισμένοι. Μπορεί να είναι μια στιγμή από την παιδική σας ηλικία, αλλά μπορεί να είναι και πολύ πρόσφατη. Αν δεν μπορείτε να σκεφτείτε κάτι χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας, ή προσποιηθείτε ότι έχετε πετύχει κάποιον από τους στόχους σας.
- Προσπαθήστε η εικόνα σας να είναι όσο πιο καθαρή γίνεται, φωτεινή και γεμάτη χρώματα.
- Φέρτε την εικόνα πιο κοντά σας, μπροστά από το πρόσωπό σας.
- Τώρα προσθέστε αισθήματα χαράς και ενθουσιασμού. Νιώστε το πραγματικά, μην προσποιείστε και αφήστε τα αισθήματα να εισχωρήσουν στο σώμα σας.
- Προσθέστε ήχους, τους ήχους που ακούτε όταν είστε χαρούμενοι. Προσθέστε λέξεις που θα λέγατε στον εαυτό σας σε μια ευτυχισμένη στιγμή.
- Απολαύστε τη λάμψη αυτής της στιγμής, ρουφήξτε την σαν σφουγγάρι και απολαύστε την όπως όταν χαίρεστε μια χειμωνιάτικη λιακάδα.
- Τώρα κάντε αυτό το αίσθημα κτήμα σας για να μπορείτε να το επαναφέρετε όποτε θέλετε. Στο αποκορύφωμα αυτής της εμπειρίας σφίξετε σε γροθιά το δεξί σας χέρι και πείτε με ψυχική δύναμη «ΝΑΙ». Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία έξι φορές.
Για να κρατήσετε γέρα ριζωμένη τη χαρά και την ευτυχία στο υποσυνείδητό σας, σφίξετε δυνατά το δεξί σας χέρι σε γροθιά και φωνάξτε δυνατά «ΝΑΙ» κάθε φορά που έχετε κάποια επιτυχία – π.χ. όταν αναβληθεί η προγραμματισμένη διανυκτέρευση της πεθεράς σας, ή όταν καταφέρετε να πηδήξετε πάνω από μια λακκούβα με νερό χωρίς να προσγειωθείτε στο κέντρο! Όσο πιο συχνά εφαρμόζετε αυτή την άσκηση, τόσο δυναμώνουν οι «μύες» της ευτυχίας. Γιατί δεν το δοκιμάζετε για να δείτε αν υπάρξει κάποια διαφορά;
Για να τελειώσουμε τη μικρή μας ιστορία δείτε παρακάτω κάποιες ανάλαφρες ερμηνείες του εσωτερικού κόσμου και της προσωπικότητας των ανθρώπων:
Ευτυχία και Ζώδια
Αναρωτηθήκατε ποτέ τι σας κάνει ευτυχισμένους; Ρίξτε μια ματιά στα ζώδια παρακάτω. Κοιτάξτε το δικό σας ζώδιο αλλά και εκείνα των αγαπημένων σας προσώπων:
Κριός – είναι πιο ευτυχισμένος όταν σπρώχνει τους άλλους για να μπει πρώτος στη σειρά, όταν έχει ξεσπάσματα και όταν κάνει απρεπείς χειρονομίες.Ταύρος – είναι πιο ευτυχισμένος όταν έχει καλό φαγητό, καλό κρασί και καλό σεξ. Είναι το ζώδιο που μπορείς να το ευχαριστήσεις πιο εύκολα από όλα τα άλλα – απλά βάλτε τον Ταύρο σας να καθίσει κάτω, δώστε του ένα παγωτό και ένα αντίγραφο του «Sports Illustrated» (αθλητικό περιοδικό με πολλές φωτογραφίες καλοσχηματισμένων αθλητών – ανδρών και γυναικών).
Δίδυμοι – είναι πιο ευτυχισμένοι όταν τα πίνουν με τους κολλητούς τους. Από όλα τα ζώδια οι άντρες Δίδυμοι είναι οι μόνοι που θα προσποιηθούν στον έρωτα, μόνο και μόνο για να επιστρέψουν στο πάρτι μια ώρα γρηγορότερα.
Καρκίνος – είναι πιο ευτυχισμένος όταν ταΐζει κάποιον, «Μα είσαι πετσί και κόκκαλο… έλα να φας λίγο κρέας.»
Λέων– ο αρχηγός του δράματος, είναι πιο ευτυχισμένος όταν έχει στραμμένη επάνω του την προσοχή των άλλων. Δίνει τα πάντα για φιλοφρονήσεις.
Παρθένος – η καθαριότητα είναι θρησκεία για την Παρθένο και με μεγάλη χαρά θα απολύμαινε ακόμα και το σύντροφό της.
Ζυγός – αντλεί ευχαρίστηση με φωτογραφίες γάμου, λουλούδια ή και δίαιτες, αλλά είναι ακόμα πιο ευτυχισμένος όταν καταφέρει να πάρει μια απόφαση. «Τσάι ή καφέ, καφέ ή τσάι, τσάι ή καφέ… μια στιγμή να το σκεφτώ λιγάκι!»
Σκορπιός – ένα σκοτεινό δρομάκι και μια μεγάλη βέργα στο χέρι. Καλά καταλάβατε… λατρεύει την εκδίκηση.
Τοξότης – η καταδίωξη, η σύλληψη, η απόδραση. Η ζωή είναι ένα ξέφρενο παιχνίδι για τον ελαφρόμυαλο και παιχνιδιάρη Τοξότη (φτάνει βέβαια να μην τον τσακώσουν!)
Αιγόκερος – είναι πιο ευτυχισμένος όταν παίρνει την κατάσταση στα χέρια του και διατάζει. «Σταθείτε στη γραμμή» και «Εσείς κύριε, περιμένετε τη σειρά σας!». Και το καλύτερο: «Πηγαίνετε στο τέλος της γραμμής!». Οι Αιγόκεροι είναι οι εφευρέτες της Δημόσιας Υπηρεσίας για να μπορούν να ελέγχουν τους παραβάτες των γραμμών!
Υδροχόος – «Αφού ήξερα που το έβαλα…». Είναι πιο ευτυχισμένος όταν χαζολογάει στην αποθήκη νομίζοντας ότι ξέρει τι ψάχνει, ενώ η αλήθεια είναι ότι βγήκε έξω για να ταΐσει το σκύλο.
Ιχθείς– είναι πιο ευτυχισμένοι όταν κάνουν τους άλλους ευτυχισμένους και για μένα που είμαι Λέοντας δεν υπάρχει καλύτερος λόγος για να έχω ένα Ιχθύ δίπλα μου.
Σε όποιο ζώδιο κι αν ανήκετε, όποιος κι αν είναι ο πλανήτης που κυβερνά τον τραπεζικό λογαριασμό σας, η αλήθεια είναι ότι η ευτυχία βρίσκεται πάντα δίπλα μας.
«Υγεία για Όλους» αρ. 9, του Harald Tietze.
Πρωτότυπος τίτλος:Psychology, Astrology & Happiness OR Is happiness just an illusion?
Πηγή:Psychology, astrology & happiness
(κατόπιν έγγραφης άδειας του Συγγραφέα).